در نفس کلّی و پیوستن به عقل و معرفت گوید

در عبارت کتاب مسطورست

رقّ منشور و بیت معمورست

اوست در سایهٔ پناه خرد

حاجب بار بارگاه خرد

کدخدای نبیّ مُرسل اوست

عقل ثانی و نفس اوّل اوست

از پی استفادت و تحقیق

عقل کلّ مصطفی و او صدّیق

دایم از جوهر پذیرنده

اثر از نورِ عقل گیرنده

هم دهنده است و هم ستاننده

هم پذیرای و هم رساننده

متوسط میان صورت و هوش

شده زین سو زبان و زان سو گوش

مرد چون عقل را پناه کند

جرم و شکل سها چو ماه کند

مدتی گرد عقل بر گردد

گرچه باشد پسر پدر گردد

پادشاهی شود ز مایهٔ عقل

آفتابی شود ز سایهٔ عقل

جوهرش چون کند ز نقصان نقل

برتر آید یکی شود با عقل

چون شد از فیض عقل بر خود شاه

خلعت شوق یابد از اللّٰه

شوق چون در نهادش آویزد

عقل کلّ را ز ره برانگیزد

تاکنون عقل بود بر وی میر

زو کنون عقل گشت امر پذیر

چون شود بر نهاد خود مالک

بشنود کارْجِعی اِلی رَبّک

متن