عقل و نفست نپاید اندر رمس

دل ازین چار قید رسته شود

اوحدی وش رخ آوری به احد

وین تکاپوی منهیان حواس

مشکل نفس جمله حل گردد

وآنچه جویی برابرت باشد

وندرو کاردار عقل و روان

چهره بی عشوه شاهد و دلبند

همه صلح و هراس جنگی نه

باغها پردرخت و میوه و آب

شاخ مینا کشیده سر در هم

میوه ریزنده بر سر دوران

چشم جان دیده هرچه دل جسته

زشت زیبا و سرد گرم شده

دل و جانها ز ترس و باک ایمن

نه ز انبوه خانه گردد تنگ

ایمن از ازدحام دشمن وند

در کف هوشها جواز لقا

وز نشاط لقا چو گل خندان

بر زمینی ز عنبر آغشته

گه به باع لقا کشانندش

گه ز کوثر کنندش آبشخور

میکند در جهان جان پرواز

علم گه شیر و گه شراب شود

باده نوشد، که خشم نوشی کرد

از درخت عمل که اینجا کشت

جان به شکرانه در میان آرند

ره نشینان به ساحتی برسند

با تو همراه علم باشد بس

علم خود را جدا مدار از خویش

نزنی جز در بهشت لقا

هرچه خواهد شدن تلف نبود

گرچه باشد، مشو غلام او را

ختمش از مشک او نه از مومست

شهد شیرین تعقل صفتش

چون روی بر فلک همین گویی

ز آسمان تا زمین برتوچه فرق؟

گندم و میوه را برآتش کن

پی منه، کان بهشت دونانست

در ده این باغ ها بسی داری

آدمی بی عمل درآید هم

باغ انگور و میوه را چه بقا؟

خوردن میوه خود طفیل بود

رخ در آن بزمگاه ساقی کن

داس در گندم فضول مکش

امر« لاتقرابا» ش سهل نمود

در ره «اهبطو» ش حد نزدی

دست کش سوی میوه معلوم

ز آدم این بیخودی روا نبود

لایق مدخلان ناخلفست

وین بد و نیک و بیش و کمها نیست

نیست رنگی بغیر یکرنگی

عالم کثرت این سرای غرور

نبود جز بهشت سبوحی

دور از اندازه نیست راتب خلد

از حکیمان بما چنین آمد

قصر و ایوان و آب و کشتی هست

چه به روز پسین گذاشته ای؟

گرنه از زر بود بنا را خشت

چند ازین زر؟ زهی سرشت زنان!

زان درختت نمیدهد باری

کی رسی در بهشت رحمانی؟

در بهشت آش و سفره چون آرند؟

همچو آدم کنی ره خود گم

به درت باید آمدن ز بهشت

عاشقان پیش ازین اجل میرند

که گنه کار ترسد از خانه

مرگ بر بدکنش زیان باشد

نتوان کرد عیب بیچاره

که اجل داد او بخواهد خواست