به دست سالیان شسته زمان از موی تو قطران

چه گفتند این و آن هر دو؟ چه چیز است این، چه چیز است آن؟

پس این نزدیک پیدا باشد و آن دورتر پنهان

ولیکن زود شاید یافتن نزدیک را آسان

چه گفته است اندرین تازی؟ چه گفته است اندران دهقان؟

ز تو پنهان و دشوار است و دور است آن دگر گیهان

تو را این است پیدا تن، تو را آن است پنهان جان

در این پیدا و آسان فضل دانا نیست بر نادان

ز نادان است پنهان جان چنان کز گوش کر الحان

همی بینند کران رنگ را و بانگ را عمیان

که بی لون است، چشم سر نبیند جز همه الوان

که پنهان بر شود واندر هوا پیدا شود باران

توی ظاهر توی باطن توی ساران توی پایان

که بند از بهر اینت کرد یزدان اندر این زندان

مرین را زین گرفته ستی به ده چنگال و سی دندان

جهان بر تو همی خندد چرائی تو برو گریان؟

دمادم شش تن آمد سوی ما پیغمبر از یزدان

بدیشان ده دلت را تا به دل بینا شوی زیشان

همه تنگی و تاریکی است اندر زیر این پنگان

که عریان بایدت بودن چو بستانندت این خلقان

نبینم با تو چیزی من همی جز باد در انبان

که سال و مه نباشد جز به خان این و آن مهمان

چه عذر آری اگر فردا بخواهند از تو این تاوان؟

بدان جا هم فلان بیزار گردد از تو هم بهمان

نرفتی یک قدم با اهل ایمان در ره ایمان؟

به راه طاعت اندر چون ز کورانی و از کران؟

قبا بفگن که در خور تر تو را از صد قبا پالان

چرا کرد ایزد از بهر تو چرخ و انجم و ارکان؟

ز بهر خر نمی گردد به نیسان دشت چون بستان

که نه گر میزبان یابد همی، نه گرچه یابد نان

خداوندش همی خواند تگین و تاش یا طوغان

چو جان تو تورا خود می نخواهد برد و تن فرمان؟

به بهمن مه ز بیم برف، وز گرما به تابستان

چو بیرون آمدی در وقت یاد آیدت صد دستان

از اهل البیت پیغمبر نگشتی نامور سلمان

که «کاری ناید از من تا نخواهد داور سبحان»

که پیش آرد طعامت؟ بل بخواهی نان ازین و زان

چو صعوه مر صبوحی را سبک باشی سحرگاهان

نثار میر عدلی های چون زهره بری رخشان

به خواب اندر شوی آنگه که برخواند کسی فرقان

به مطرب هر زمان آسان دهی کژ موش با خفتان

که دیوانت نهاده ستند در دل سیرت گرگان

دوی چون گرگ یونان گر به گرگان خواندت سلطان

چرا با صورت مردم گرفتی سیرت دیوان؟

چو محکم گشت نپذیرد به علت زان سپس درمان

پدید آید کجا رندد ز پولادش مگر سوهان؟

مگر یک ره برون آئی به حیلت زین رمهٔ حیوان

چو درد معده را خوشی و تلخی باید و والان

که ویران را عمارت گر همی خوش خوش کند عمران

که جز ویران سخن ناید برون از خاطر ویران

تو در خزی و در دیبا چرا گوئی سخن عریان؟

سخنت آنگه شود بی شک سزای دفتر و دیوان

که جز در مدح پیغمبر نشد نیکو سخن حسان

چنان کز بخت فرعون لعین بدبخت شد هامان

به داد خویشتن شد نز پدر معروف نوشروان

که مرد جوهری خرد به قیمت لؤلؤ و مرجان

که دهقان تخم هرگز نفگند در ریگ و شورستان