هیچ نارامید این خاطر روشن بین

به دو صد چشم در این تیره زمین چندین

روز تا شام به زر آب زده ژوپین

تا به هنگام سحر روی خود این مسکین

آفرین است روان بر اثر نفرین

شور و تلخ و خوب و زشت و ترش و شیرین

به یکی صانع ناید شکر و رخپین

این جنین ناید، پورا، و نه آن جنین

خلق از این است یکی شاد و دگر غمگین

کی پدید اید زیتون و نه تین از طین

نه شود دشت چو زنگار به فروردین

نه زنی هرگز زاده است بدین آئین

از چه مانده است چنین بسته در این سجین؟

چند خسپی؟ بنگر نیک و نکو بنشین

بر سر خواب جهان خواب دگر مگزین

که بدل خفته است این خلق همه همگین

تو که هشیاری بر خیره مخور غسلین

گل همی جوید یکی و یکی سرگین

گرچه در سال بود نیسان با تشرین

سوی هشیار دلان سیرین چو نسرین

سر من جز که سر زانوی من بالین

فکرتت باید و از عقل بدو بر زین

جان دانا نشود بر فلک پروین

بایدت جست به صد حیلت از این تنین

شوی جان است و زنش تنت و خرد کابین

چه همی باید، دانی، که بزاید؟ دین

هر دو را باید کردنت ز دین پرچین

کیمیا نیست چنین نیز به قسطنطین

برهی زاتش دوزخ چو شدی زرین

این همه زینت و آرایش و این تحسین

زانش برطاعت وعده است به حورالعین

حور ازو یابد در خلد برین تزیین

در تو می از قبل علم کند تسکین

دین کند جان تو را زنده و علم آگین

گر سفر باید کردن به مثل تا چین

مر تو را گر نکنی روی چنین پرچین

تو به چین دومین شو نه بدان پیشین

تو به چین بودی و مانده است تو را ماچین

خاک را تخم گل و لاله کند رنگین

عمل و علم پدید آمده زان و زین

دین عروست بس و دل خانه و علم آئین

ناصبی از من ازین است جگر پر کین

بر سر سوره همی خواند یا و سین

باز گردد ز ره کژ به هان و هین

تا برآردش سوی چرخ و شود نوشین

بر دل سنگین از پند سزد میتین

سخن حکمت زر است و خرد شاهین

که چراغ است به تقلید درون تلقین

مرد داناش به تاویل دهد تسکین

آنچه دل گفت مر او را به شب دوشین