همه عمر را شب شمار و بخواب

گرانبار منت سبک می شود

که منت کش آسمان شد زمین

که منت کشی بهر رزق از عباد

که رنگین نگردد ز خونش زمین

که روزن نیابد ز دودش خبر

که خاکسترش گم کند پی ز باد

که ناخوانده هرگز به جایی نرفت

رخ از زردی چهره گو برمتاب

تو ناخوانده ای، کس به روزت مباد

مرو بی طلب، گرچه باشد بهشت

که ناخوانده، بلبل نیاید به باغ

که گردد ز خواندن، دعا مستجاب

تو ناخوانده ای، چون به جایی رسی؟

ز ربط دورویان به هم چون ورق

دو روبند و بیرو، عجب صحبتی ست

که شاید مزید فسادی شوند

خدا دارد از خبث باطن نگاه

به باطن حسد برده بر حال هم

ولی برق در خرمن یکدگر

که گردند سیلاب بنیاد هم

نوای دگر زیر لب می زنند

ادای دگر دارد ابرویشان

سر رشته باید چنین داشتن

ندیده کسی غیبتی در حضور

ز صد عیب، یک عیب نتوان نهفت

به جو آبشان رفته، اما نه صاف

چو پیوند برگ خزان با درخت

به نامحرمی، محرم هم تمام

رفیقان صدساله ره در میان

که دیده ست انگاره ساخته؟

ز تعبیر خواب پریشان چه سود

که دارند پشت از دورنگی به کوه

چو سوزن به دوزندگی نیش زن

بلی طشت افتاده از بامشان

بر اوراق عیبند شیرازه بند

چرا دشمن آبروی همند؟

ندارند جز عیب هم بر طبق

معاذالله از دشمن دوست روی

گل زعفران ریزد از رویشان

شریکند با هم، ولی در نفاق

که سرمشق خبث است ابرویشان

ازین قوم، حال هنر کن قیاس

که چون رزق این بیش، ازان است کم

به سی سال از هم نیارند یاد

تمام آگهی، لیک از عیب هم

چو باشد دل دیگری تکیه گاه

حسد را قوی ریشه در خاکشان

زبان کرده در طعن مردم دراز

ولی قحط خون است در رویشان

ازان تشنه خون یکدیگرند

به هر جا سری، جز گریبان خویش

به حرفی کزان دل ندارد خبر

به کف تیغ و مشتاق فرصت همه

همان پرده یکدگر می درند

ولی شیرخون، زهر قاتل شکر

چنین گرم دارند بازار هم

که انگشت بر عیب مردم نهند

چه انگشت کز شانه گیرند وام

که می بود ازین قوم بی عیب تر؟

رسن حلقه گردد، خورد چون گره

چو ماهی ندارند گویی زبان

قطار زبان سرکند شانه وار

به هم صلحشان بهر جنگ دگر

ز نقش پی یکدگر باخبر

که محضر نویسند بر خون هم

که بر هم شمارند دامان تر

گل عیب در چشمشان کرده جا

نشینند چون داغ بر دست هم

که از هم نباشند یک دم جدا

نه بی ربط و نه ربطشان در نظر

ولی ریسمان از ته پا کشند

که بر یوسف آمد ز اخوان شکست

چو از تو نباشند ازیشان مباش

چه نیشم زنی، چون نه ای خویش من

که هرکس خود از خویش دید آنچه دید

برادر، اگر یار و یاری ده است

بلایند خویشان، به ایشان مناز

چرا خویش را خویش نامیده اند

ز پیوند، بر شاخ روید گره

که از خویش آتش برآرد چنار

برِ نیک ندهد چو از خویش رست

بود چیدن ناخن از دست و پای

که خصمند پروانه را بال و پر

که دریا خورد لطمه از موج بیش

که گیری ز اقرب و عقرب پناه

چو نردیک، از دور نتوان شمرد

چو بیگانه عیبت ز بیگانه هاست

بجز خویش در پوستین تو کیست؟

کند از رگ خویش، پهلو تهی

که ناخوش بود میوه ریشه دار

که می پرورد خون فاسد به تن

که خود آفت لعل از رگ بود

که عیب بزرگت رگ گردن است

که بر سنگ خارا رگ آرد شکست

بلی دشمن کان، رگ کان بود

چه دانی بدی های رگ زیر پوست