بشو دفتر خواهش و ساده باش

چراغ امل به ز روغن تهی

کفن پوش و تشریف مردم مپوش

مده تن به دیبای این سروران

ز حق می کند شکوه ای در لباس

که غیر از خدا نیست محتاج کس

مکن بر سر خوان مردم تلاش

نشاید گذشت از کنارش به بحر

که عاشق نگیرد سر زلف یار

نیاید ز بیداد، سنگش به سر

مبین و مچین و مبوی و مگیر

که شرم آیدم از دعا در نماز

که نرگس ز خاکم دمد سیر چشم

نگاهم به حسرت نیالوده است

شه ملک فقرم، گدا نیستم

به درد شکم گو بمیر آرزو

بسوز ای تعلق که وا سوختم

زبانش بگیرد که گوید بگیر!

که گوید ز حاتم به غیر از گدا؟

که ای برتر از معن و حاتم به جود

ز بذل تو چون لاله داغند و داغ

سخاوت همین بر تو ختم است و بس

که در بی نظیری نداری نظیر

به غیر از گدا هرچه خواهند، هست

که در زیر کلک تو خفته ست گنج

به خود بد بود از شباهت به جود

به از میم مدح است میخش به گوش

ثنای کریمان چه خواهی نوشت؟

که ناگفتن مدح، مدحش بس است

ز آیینه ای به که گیرد غبار

بود ترک این هر دو، تجرید و بس

شکن چون فلاخن پر از سنگ، به

به وارستگی هم تعلق مدار

توقع دهد آبرویت به باد

طمع پخته و خام زشت است، زشت

که چون غنچه بر خویش بالیده ام

نیَم مایه پرورد بال هما

زنم از که لاف ار نلافم ز خویش؟

ازان دزد نگرفته سلطان بود

که با صد جهان غم، نگیرد دلم

که گیرد پس از مرگ، دامان خاک

مرا نشئه ناگرفتن بس است

شود روی بدر از گرفتن سیاه

که گیرم در افتادگی دست خویش

مده فرصت ناگرفتن ز دست

که هرگز نمی گیرد از کس غبار

که گیرد نمک چشم بسیار کس

که چون صبح، مویش نگیرد خضاب

نگیرم پی امتحان، نبض کس

بود به ز دیبای تشریف خلق

که در حشر باید گرفتن حیات

که دستش ز گیرایی افشاند دست

گرفتن اگر بیش اگر کم، بد است

که اهل کرم را شناسد به نام

که داند نمی گیردش خون من

غباری که نگرفته باشد هوا

نگیرم به جز پای خُم، پای کس

نسوزد، اگر درنگیرد چراغ

کم و بیش در ناگرفتن یکی ست

که فارغ بود از گرفتن هلال

به وقت گرفتن بود شانه گیر

که ساغر نگیرم ز کس در خمار

سر ناگرفتن سلامت بود!

سر از ناگرفتن چو مردان مپیچ

مسوز آرزو گو دماغ طلب

که در جنگ باشد بگیرابگیر

بود نکته دان بهتر از نکته گیر

که بی کاستن کم بود خواستن

که شادم به پیری و عجز و نیاز

ز صرصر نگیرد غبارم هوا

من و مهر دشمن که نگرفته دوست

که ماهش چرا نور گیرد ز مهر

که از سکه گیرد روایی درم

که مجنون شو اما سر خود مگیر

نیاسود نخلی که بگرفت بار

به از چشم بر دست کس دوختن

به گل چیدن از کس مدارش خجل

ندوزد مگر دیده بر دست خویش

به از دست بر خوان مردم دراز

رود با بد و نیک، آبت به جوی

ازان به که منت کشی نیم جو

که منت کشی بهر جان از کسی

مکش منت از کس به غیر از خدای

جوی بار منت ز صد کوه قاف

به از منت دوست بر گردنت

که با گردن شمع، آتش نکرد

که دستار منت بود بر سرش

ز منت نجسته جز آزادگی

شود چشمه قربان موج سراب!

درین آرزو چون سکندر بمیر

که منت ز تشریف قیصر کشی

ز سر، گردنش را ازان زحمت است

ندارد به سر منت از خانه ای

مکش منت سنگ طفلان شهر

که از شهر و ده نیست منت پذیر

مبر آبروی توکل، مبر

ازان به که منت ز جیحون کشی

کفَش بهر سیم روان، پل بود