دژم گشته از رازهای نهفت

رده بسته ناکامیش پیش روی

ز هر سو بر او ره گرفتند باز

طبیعت ازو اشگ ریزنده شد

تبسم کنان دیو پیشش به پای

ازو منتشر کینه و کید و خشم

همی چرخ زد گرد بر گرد خویش

از اندیشه اش شوم تر، پیشه اش

سیه کرد آن گوهر پاک را

بپیچید و خمید مانند مار

تنوره زنان ، شعله های کبود

به ناخن بر و سینه را چاک کرد

جداگشت از او خون و خوی لخت لخت

بر او سخت افشرده چنگال کین

به برق آن نحوست ز دل برفشاند

از آن شوم سوزندهٔ بی امان

که برقش ز کیوان جدا ساخته

به خاک آمد و جان عشقی گداخت

سخنگوی و دانشور و مهربان

خرامنده مانند زیبا تذرو

وطن خواه و آزاد و نغز و گزین

ندیده به واقع سرانجام خویش

نگردیده جمع از پراکندگی

نخندیده بر چهر معشوق سیر

گریبان بختش چو گل ، چاک چاک

نبسته به شاخی هنوز آشیان

سحرگاه با عشق در گفتگو

جگرگاه مرغ سخنگوی خست

گدازان چو آه دل بی گناه

سپس سخت چون بیخ زقوم شد

یکی دوزخی زیر دامن کشید

به دل کینهٔ مرد دانا گرفت

به تیره دلان و به روشن دلان

به اعیان و اشراف و خرد و کبیر

به قلب سیه شان گذر کردنا

بجنبید مهرش با ستمگرن

سوی کاخ مظلوم جولان گرفت

به سوی سپیدان رخ از رشگ تافت

سیه رو برد بر سپیدان حسد

ندید ایچ دیوار کوتاه تر

گل عمر او چید و بر باد داد

جهان تنگ شد بر خردمند مرد

چو سوسن برآورده شد از قفا

گدا پویهٔ پادشاهی گرفت

وزین ناکسان گشت فاسد سپاه

نگون گشت دیهیم شاهنشهی

به خاک آب دیهیم و اورنگ ریخت

همی خوست گیرد به یاسای او

دژم گشت رخسار تابنده شید

وطن تیره شد ازکران تاکران

یکی سیل برخاست کاشانه کوب

بپوشید رخسار خورشید و ماه

به تن کردش از خودسری جوشنی

سیه بود و کردش به حیلت سپید

چو شد مست داد ش عمودی به دست

همه بندگان قدیم تواند

بداندیش تو در جهان خود مباد

مهان کامدند از قفای مهان

به مغز اندرش کرم ماخولیا

نشیند بر اورنگ سالی دویست

به آیین دیوان مازندران

شه روس را تن شود پارپار

ز نو تخمهٔ پادشاهی نهد

سیه گشت ازو روزگار سپید

یکی تیغ زهر آبداده به دست

لگدکوب شد کشتهٔ دوستان

گهی سر فرو برد و چیزی بکند

گلوی گل تازه از تن گسیخت

به بیغارهٔ خر زبان برگشود

که خر سر فروبرد و کندش ز جا

به عشق وطن خاک شد والسلام

چو گل ، صبحی از زندگی دید و رفت