نشسته در عیان عشق دلشاد

ز سرّ عشق بُد آن پیر مدهوش

شدی در حالت اسرار بیدار

شدی گردان بر من همچو گوئی

چنین گفتی بلند اینجاکه دیدار

تو جانی و معانی این چه باشد

حقیقت مر مرا دیدار جانی

چو هستی در حقیقت رهنمون تو

در اینجاگه یقین آگاه مائی

ترا میخواهم اینجا جاودانه

حقیقت نیک و هم بد را نخواهم

سرای من کنون جانا پدیدار

وگرنه کن مرا ای دوست بردار

تو بودی مر مرا گم کردهٔ جان

بلندی و یقین پستی تو داری

تو باشی در میانه صاحب راز

تو باشی این زمان اعیان جمله

تو باشی این زمان اعیان تو باشی

بذات خویشتن پیوسته قائم

چو آمد نزدم آن پندار خاموش

که با من گوی از آن اسرار خود باز

مرا گفتا که تو رازم شنفتی

کز این اندیشه جانم پر ز خونست

چگونه من که من چیزی ندانم

در اینجا و ترا من راز گویم

ترا گوید ز عشق اینجای پاسخ

حقیقت هیچ چیزی جز رخ یار

چنان کاینجا وصال اوست یابی

عیان دید الاّ اللّه منگر

حقیقت خود مبین اندر میان تو

تو دید او عیان اسرار بین باش

اگر هستی د راین سر پیش بین تو

چو رفتی محو او شو کل فنا باش

چنین باشد یقین سرّ شریعت

حقیتق جان شود کل ناپدیدار

حقیقت هیچ نیک و بد نبیند

حقیقت بد مبین چون جمله از اوست

در اینجا بود خود را حق حق یافت

حقیقت در یکی او جان جان شد

که ذات کل یقین اعیانست اینجا

حجاب خویشتن از پیش بردار

از آن اینجاست دیدار بقایست

چو او در تست آخر تو که باشی

که از ذات وئی در عشق قائم

حقیقت در یقین بگزیدهٔ تست

که خود بین باشد اینجا خوار و رسوا

مگو هرگز که هستم نیز بهتر

وز او کن در نمود خودنظاره

منی تو کنون از اوست مقصود

ازاو داری حیات جاودانه

گذر کرده رسیدی تا سوی دل

در اینجاگاه دیدار خدا شد

گرفته مسکن اندر مسکن تو

توئی دیدار عین دوست بنگر

چو او بینی یقین باشی نکو تو

ترا بنموده رخ این صانع پاک

بگفته مر ترا در سرّ اسرار

خودی خود ترا پاسخ نمودست

دگر چیزی یقین جوئی به جز وی

که او خود گوید و می من مگو تو

حقیقت خویش گوید راز مطلق

چو در جانست خود گفتست خود راز

ز دیدار تو دیدار جهانست

چنین عطّار رااینجا نجوئی

ترا میبیند اندر عین دیدار

نبیند هیچ چیزی بیش جز تو

که اندر تو حقیقت ناپدید است

که دیدار تو جز دردم ندارد

حجابش برگرفتستی تو از پیش

که مخفی نیست هر اسرار پیشت

بتو گویا است هر اسرار اینجا

بتو دارد حقیقت جمله امّید

هم اندر تو شدست او ناپدیدار

که گردانی مرا محو دو عالم

مرا از وصل انوارم نمائی

چو آیم بیخود اندر زیر خاکت

حقیقت درجهان گفتار با تست

ابا تست و کنون کارم تو میساز

در این وادی دل او شد شکسته

ز دیدار تو ای دانای اسرار

هر آنکس را که خواهی درگشائی

در عطّار کلّی برگشودی

نمود از تو عیان دید دیدت

مر این گوهر من از فضل تو سُفتم

ز فضلت در حقیقت بی نیازی

بنگذارم ترا یک دم ز دیدار

دمی از تو نخواهم دور گشتن

که بیشک مر توئی جان و جهانم

حقیقت هم وجود و هم عَدَم تو

که نور تست اندر جمله ذرّات

از آن اینجایگه عین الیقینم

که دیدار توام اسرار جانست

شده مقصود از دید تو حاصل

ز ذوقت در قیامت سرفرازم

همه اجسام در تو تا شوی پاک

ترا در عین کل اعزاز یابم

دلی از شوق برخوردار دارم

کنونم جان و دل سوی تو مانده

ابا دیدار تو با روح مانده

که گردانی مرا دید تو ظاهر

کنون اینجا چو در بودت رسیدم

که تا بر سر نهم ازدست تو تاج

که از بود تو یابم جمله توفیق

بگفتی مر مرا اسرار اینجا

که جان چبود سرم با جان فشانم

که هستی مر مرا تو دید اعیان

که گردد بر من اینجا روشن از تو

از آن جان مرا هر دوجهانی

ولیکن پرده را از پیش بردار

که تا من گردم اینجاگاه بیخویش

که تا یابم همه راز نهانی

از آنم با تو اینجا صد عنانست

توئی بر جزو و بر کل واقفِ جان

که بنمودی همه دیدار اینجا

امیدی هست کآخر باز بینم

که بیشک خود توئی راز نهانم

از آن اسرار جمله می تو دانی

همه اندر تو تو خود ناپدیدار

توئی آخر بقای جاودانه

درون جملگی تو پیش بینی

که ذات اینجایگه عین صفاتی

یقین شد این نفس چون وصل از تست

مرا بنمای اینجاگاه تو وصل

همه اندر تو تو خود ناپدیدار

توئی آخر بقای جاودانه

ببخشم در یقین آن پایگه تو

در اینجا عین اسرار تو دارم

مرا اینجایگه پیوسته بنمای

که من در آن کنم کل پایداری

سوی کشتن نهندم رخ جهانی

نمایم بعد از آن اینجایگه وصل

نمود عشق اینجاگه بیکبار

که دیدار تو جانا باز دیدست

در این اسرار تو کی جان بماند

که در آخر مرا بی خویش کردی

ذلیلی و غم و رسوائی من

که از کویت فتاده در درونم

حقیقت هستی اینجا رهنمون تو

نهادم همچو منصور است اینجا

مرا شد در زمانه یار اعیان

از آن در اندرون خود شتابم

از آن پیوسته زین اصلست توفیق

ترا گفتم که راز من تو دانی

از آن کاینجا تجلّی جلالی

دم اینجا زد که داند او نماند

فتاده غرقهٔ اسرار در تو

ترا پیوسته در اسرار اینجاست

از آن دست ازدل و جان برفشاندست

از آن هیلاج در اسرار باقیست

که دیدار تو اینجا روح از آنست

یقین بنموده اینجا عین آیات

درون جزو و کل بینا توبودی

حقیقت گفتن اسرار تا چند

ترا بر جزو و بر کل رهنمونست

از او میدان تو اسرارش حقیقت

من از هیلاج کلّی باز بیند

همه از عین تفسیرست مانده

که خواهم گفت من از بعد جوهر

تو از هیلاج آن سر باز دانی

وز آنجاگاه اصل کل بیابی

از آن اینجایگه کلّی عیانست

ز هیلاجت شود اسرار ظاهر

ز هر یک بیت از آن برگوی توفیق

ولی یک جوهر از کل پایدار است

به بینی جوهر انجام و آغاز

هزاران نافهٔ اسرار بنگر

که گویا جملگی در ذکر جانانست

سزد گر پر کنی از نافها ظرف

که باشد مر ورا حدّ و قیاسی

کسی باید که باشد طرفه شهره

حقیقت میشود اسرار ظاهر

همه مرگست بیشک آخر کار

همه تا عاقبت داند که مرگست

بذات جاودان ارزنده باشی

بنزد واصلان چون خاک ره شو

ز شاهی بعد از آن آگاه گردی

حقیقت برتر از خورشید و ماهی

چو هستی صاحب اسرار اینجا

چو دیدی ذات اینجا بیچه و چون

برو صورت پرست از دوست خواهی

شدی واقف چو دیدی جملگی او

که راندی نکتههای سرّ اسرار