خطر من گهر پریشان کرد

در زمانه سخنسرای شدم

لیک مدح کسی نگفتم من

خدمت چون تو شاه شاه نژاد

حق عطا داد حکمت و هنرم

حق چو آمد نمود باطل پشت

دیده ها شب فراز باید کرد

گوهر اندر صدف نهفته بماند

تا بدین عهد نامه اندر ذکر

معنی بکر از آن سوی تو شتافت

همچو پیلست کار بخرد را

همه بازان این جهان پیرند

همه پیران این زمانهٔ بد

نیست اندر جهان نفْس و نفَس

بنده چون ابتدای مدحت شاه

گفت عقل ای دلت ز مهرش پُر

دُرفشان کن ز لفظ و معنی زود

عندلیبی نواسرای از سرو

زانکه دریا نه لاف زن باشد

صدف جان و دل شکافته ام

اندرین دولت از پی یادی

شهری از دار عدن خرّم تر

الفـ او خلف عزّت و نصر است

بنگر ایوان این کتاب به جان

در عدد گرچه پر ملک فلکیست

نکته چون زلف حور در تفسیر

طاقهاش از طراوت و تبجیل

خانهاش از ریا و طمع و فضول

بوم او ساخته ز بام فلک

ظاهرش همچو حور مشکین موی

خشتی از زرّ و خشتی از گوهر

هر نهالی جهانی از معنی

کرده از بهر روی دل جویش

نقش او بر گیاه کبش فدی

اندرو صد هزار پرده ز نور

ظرف حرفش چو زلف مه رویان

واندرو قصری از حقیقت و صدق

شهری آباد پر ز نعمت و ناز

اندرو بهر یمن و عزّت و بخت

گرچه نظم سخن به غزنین بود

هست بایسته از پی دهری

زین چنین شهر دهر خرّم باد

گر بجویند سال دیگر از این

شاه طمغاج سازدش تعویذ

زین سخنهای خوش چو آب زلال

عقلا را شده است این مونس

جاهلان را بسان افسانه ست

باغ دانش چه جای جهّالست

بود باید نهان ز خلق جهان

خاطرم گفت مر مرا در سرّ

کانی از محض عقل کندی باز

زود پیش آر خوب و تازه سخن

زین سپس تا همی سخن رانند

تا بنا کرده ام چنین شهری

صحن جنّت ورا شده میدان

عسل و می درو روان گشته

واندرو قصرهایی از یاقوت

واندرو حوریان با زیور

چیست زین باغ نزد پر رشکان

همچو طوبی است تازه و خوش و نو

هر بیان آفتاب برهانی

شسته از بهر رنگ و بویش را

هریکی بیت ازو جهانی علم

مطلبش سخت چون گهر در کان

به معانی گران به لفظ سبک

به جهانش ببرده از تگ و پوی

عالم عقل طالبش گشته

برده این را ز بهر قوّت ملک

ای صبا از برای روح القدس

بر تن و جان ناکسان و کسان

هرکه یعقوب وار چشم خرد

بیند این روضهٔ بهشت مرا

از معانی و لفظ نامعیوب

تلخ و شیرین چو می به طعم و اثر

نکته و حرف و ظرف او به اثر

تری خویش حرف پنهان داشت

زین نکوتر سخن نگوید کس

این گهر را مباد تا محشر

قیمتش گر خرد کند عالم

سوی حاسد چه این چه بانگ ستور

چون زبان حسد بود نخاس

لیک زو دزد برکند دیده

کس نگفت این چنین سخن به جهان

زین نمط هرچه در جهان سخن است

همچو جان دارد این گزیده سخن

هر زمان تازه تر بُوَد نمطش

وانکه این مسترق کند باشد

دزد اینند زیرک و ابله

آنکه دزدی کند ازین گفتار

ببرد رومی و بیارد کُرد

چون به نام خودش نمونه کند

این فرومایگان سندان را

گرچه خوانها نهند نانشان کو

گرچه صورت نگاری آسانست

صورتی کاندرو نباشد جان

صورت بی روان بُوَد مردار

چه کند چونش گفت روح نگار

مرد نقّاش صورتی بنگاشت

جان در آن صورت بدیع و عجیب