هست شهری بزرگ در حدِِ روم

نام آن شهر شهره فسطاطست

اندرو مرغ خانگی نپرد

واندران شهر مرغ نگذارد

همچو فسطاط شد زمانه کنون

من به دست آوریدم این بالا

گفت دانا که با تو اینجا کیست

گفت زاهد که نفس من با من

گفت دانا که پس نکردی هیچ

گفت زاهد که نفس دوخته اند

نتوانم ز وی جدا گشتن

گفت با زاهد آن ستوده حکیم

گفت زاهد که من بساخته ام

هست بیمار نفس و من چو طبیب

به مداوای نفس مشغولم

گه ورا قصد فصد فرمایم

چون تصعد کند فرو بارد

گه ورا مُسهلی بفرمایم

حبّ دنیا و حقد و بغض و حسد

گاه نهیش کنم من از شهوات

از خورش خوی خویش باز کند

قُوتش از باقلی دودانه کنم

ساعتی نفس چون شود در خواب

پیش از آن کو ز خواب برخیزد

یک دو رکعت بی او چو بگذارم

مردِ دانا چو این سخن بشنید

گفت للّه درّک ای زاهد

این سخن جز ترا مسلّم نیست

هرچت امروز هست آرایش

نیست آلوده کز گنه خیزد

زن کند بهر میهمانی پاک

دل بدین جا غریب و نادانست

خرد اینجا تهی کند جعبه

پیش کعبه مگر که بوالهوسی

هرکه در کعبه با تحرّی مرد

در سه زندان غل و حقد و حسد

پنج حس کز چهار ارکانند

دل شده محرم خزانهٔ راز

بی زبانان زبان او گویند

هرچه جز دوست آتش اندر زن

که نه یارند و یار می بینی

گلبن باغ خویشتن بینان

نیک معلوم کن که در محشر

پیشش آید هرآنچه بگزیند