مسلمانان مسلمانان مسلمانی مسلمانی

مسلمانی کنون اسمیست بر عرفی و عاداتی

فرو شد آفتاب دین برآمد روز بی دینان

جهان یکسر همه پر دیو و پر غولند و امت را

بمیرید از چنین جانی کزو کفر و هوا خیزد

شراب حکمت شرعی خورید اندر حریم دین

مسازید از برای نام و دام و کام چون غولان

شود روشن دل و جانتان ز شرع و سنت احمد

ز شرعست این نه از تنتان درون جانتان روشن

که گر تایید عقل کل نبودی نفس کلی را

هر آن کو گشت پرورده به زیر دامن خذلان

نگردد گرد دین داران غرور دیو نفس ایرا

تو ای مرد سخن پیشه که بهر دام مشتی دون

چه سستی دیدی از سنت که رفتی سوی بی دینان

نبینی غیب آن عالم درین پر عیب عالم زان

برون کن طوق عقلانی به سوی ذوق ایمان شو

کی آیی همچو مار چرخ ازین عالم برون تا تو

در کفر و جهودی را ز اول چون علی بر کن

بجو خشنودی حق را ز جان و عقل و مال و تن

درین کهپایه چون گردی بر آخور چون خر عیسی

ز دونی و ز نادانی چنین مزدور دیوان شد

تو ای سلطان که سلطانست خشم و آرزو بر تو

چه خیزد ز اول ملکی که در پیش دم آخر

بدین ده روزه دهقانی مشو غره که ناگاهان

تو مانی و بد و نیکت چو زین عالم برون رفتی

فسانهٔ خوب شو آخر چو می دانی که پیش از تو

تو ای خواجه گر از ارکان این ملکی نیی خواجه

نیابد هیچ انس و جان نسیم انس جان هرگز

ز بهر شربت دردست شیبت پر ز نور حق

به سبزهٔ عشوه و غفلت نهاد خود مکن فربه

اگر خواهی که چون یوسف به دست آری دو عالم را

ورت باید که همچون صبح بی خود دم زنی با حق

تو ای ظالم سگی می کن که چون این پوست بشکافند

تو مردم نیستی زیرا که دایم چون ستور و دد

اگر چند از توانایی زننده همچو خایسگی

مشو غره که در یک دم ز زخم چرخ ساینده

تو ای بازاری مغبون که طفلی را ز بی رحمی

ز روی حرص و طراری نیارد وزن در پیشت

ز مردان شکسته مرد خسته کم شود زیرا

تو ای نحس از پس میزان از آن جز قحط نندیشی

ولیکن مشتری آخر بروز دین ز شخص تو

تو ای زاهد گر از زهدت کسی سوی ریا خواند

مترس ار در ره سنت تویی بی پای چون دامن

به وقت خدمت یزدان بنیت راست کن قبله

قیامت هست یوم الجمع سوی مرد معنی دان

اگر بی دست و بی پایی به میدان رضای او

درین ره دل برند از بر درین صف سر برند از تن

فقیه ار هست چون تیغ و فقیر ار هست چون افسان

تو ای عالم که علم از بهر مال و جاه را خواهی

اگر چه از سر جلدی کنی بر ما روا عشوه

زبان دانی ترا مغرور خود کردست لیکن تو

اگر تو پاک و بی غشی به سوی خویشتن چون شد

سماعست این سخن در مر و اندر تیم بزازان

که جلدی زیرکی را گفت من پالانیی دارم

بدو گفتا مگو چونین گر او را این هنر بودی

بدان گه بوی دین آید ز علمت کز سر دردی

ور از واماندگی بادی برآری سرد پیش تو

چو در روح ایزد را صدف شد بنیت مریم

تو ای مقری مگر خود را نگویی کاهل قرآنم

برهنه تا نشد قرآن ز پردهٔ حرف پیش تو

به اخماس و به اعشار و به ادغام و امالت کی

رسن دادت ز قرآن تا ز چاه تن برون آیی

بدین شرمی که عثمان کرد بهر بندگی حق را

یکی خوانیست پر نعمت قران بهر غذای جان

تو ای صوفی نیی صافی اگر مانند تازیکان

بدانجا میوه و حور و بدینجا لقمه و شاهد

شوی رهبر جهانی را ز بهر معنی و صورت

چو یعقوب از پی یوسف همه در باز و یکتا شو

اگر راه حقت باید ز خود خود را مجرد کن

ز بهر این چنین راهی دو عیار از سر پاکی

شنیدستی که اندر مرو در می رفت بی سیمی

بگفتا من ز بورانی به بویی کی شوم قانع

دلی باید ز گل خالی که تا قابل بود حق را

تو پیش خویشتن خود را چو کتان نیست کن زیرا

پشیمان شد سنایی باز ازین آمد شد دونان

قناعت کرد مستغنی از این و آن نهادش را

بباید کشت گرگی را که روز برف بر صحرا