بچهٔ او را گرفت و کرد به زندان

تاش نکویی نخست و زو نکشی جان

بچهٔ کوچک ز شیر مادر و پستان

از سر اردیبهشت تا بن آبان

بچه به زندان تنگ و مادر قربان

هفت شباروز خیره ماند و حیران

جوش بر آرد، بنالد از دل سوزان

زیر زبر، همچنان ز انده جوشان

جوشد، لیکن ز غم نجوشد چندان

کفک بر آرد ز خشم و راند سلطان

تا بشود تیرگیش و گردد رخشان

درش کند استوار مرد نگهبان

گونهٔ یاقوت سرخ گیرد و مرجان

چند ازو لعل چون نگین بدخشان

بوی بدو داد و مشک و عنبر با بان

تا به گه نوبهار و نیمهٔ نیسان

چشمهٔ خورشید را ببینی تابان

گوهر سرخست به کف موسی عمران

گر بچشد زوی و روی زرد گلستان

رنج نبیند از آن فراز و نه احزان

شادی نو را ز ری بیارد و عمان

جامه بکرده فراز پنجه خلقان

از گل و از یاسمین و خیری الوان

ساخته کاری که کس نسازد چونان

شهره ریاحین و تخت های فراوان

چنگ مدک نیر و نای چابک جانان

یک صف حران و پیر صالح دهقان

شاه ملوک جهان، امیر خراسان

هر یک چون ماه بر دو هفته درفشان

روش می سرخ و زلف و جعدش ریحان

بچهٔ خاتون ترک و بچهٔ خاقان

شاه جهان شادمان و خرم و خندان

قامت چون سرو و زلفکانش چوگان

یاد کند روی شهریار سجستان

گوید هر یک چو می بگیرد شادان:

آن مه آزادگان و مفخر ایران

زنده بدو داد و روشنایی گیهان

نیز نباشد، اگر نگویی بهتان

طاعت او کرده واجب آیت فرقان

وین ملک از آفتاب گوهر ساسان

عدن بدو گشت تیر گیتی ویران

ور تو دبیری همه مدایح او خوان

سیرت او گیر و خوب مذهب او دان

اینک سقراط و هم فلاطن یونان

شافعی اینکت و بوحنیفه و سفیان

گوش کن اینک به علم و حکمت لقمان

مرد خرد را ادب فزاید و ایمان

اینک اوی است آشکارا رضوان

تا تو ببینی بر این که گفتم برهان

با نیت نیک و با مکارم احسان

سعد شود مر ترا نحوست کیوان

جزم بگویی که: زنده گشت سلیمان

اسب نبیند چنو سوار به میدان

گرش ببینی میان مغفر و خفتان

ورچه بود مست و تیز گشته و غران

پیش سنانش جهان دویدی و لرزان

کوه سیام است که کس نبیند جنبان

گردد چون موم پیش آتش سوزان

توشهٔ شمشیر او شود به گروگان

ابر بهاری چنو نبارد باران

او همه دیبا به تخت و زر به انبان

خوار نماید حدیث و قصهٔ توفان

نرخ گرفته حدیث و صامت ارزان

با زر بسیار بازگردد و حملان

مرد ادب را ازو وظیفهٔ دیوان

نیست به گیتی چنو نبیل و مسلمان

جور نبینی به نزد او و نه عدوان

آنچه کس از نعمتش نبینی عریان

خستهٔ گیتی ازو بیابد درمان

حلقهٔ تنگ است هر چه دشت و بیابان

خشم نراند، به عفو کوشد و غفران

دولت او یوز و دشمن آهوی نالان

با حشم خویش و آن زمانهٔ ایشان

زنده بدوی ست نام رستم دستان

مدحت او گوی و مهر دولت بستان

ورچه کنی تیز فهم خویش به سوهان،

نیز پری باز و هر چه جنی و شیطان

آن که بگفتی چنان که گفتن نتوان

لفظ همه خوب و هم به معنی آسان

ور چه جریرم به شعر و طایی و حسان

زینت هم زوی و فر و نزهت و سامان

ورچه صریعم ابا فصاحت سحبان

ورچه بود چیره بر مدایح شاهان

مدحت او را کرانه نی و نه پایان

خیره شود بیروان و ماند حیران

وان گه دستوری گزیدهٔ عدنان

کز پی او آفرید گیتی یزدان

وآن که نبود از امیر مشرق فرمان

خدمت او را گرفته چامه به دندان

تا بشناسد درست میر سخندان

کو به تن خویش از این نیامد مهمان

دولت اعدای او همیشه به نقصان

و آن معادی به زیر ماهی پنهان

نعمت پاینده تر ز جودی و ثهلان