مغنی بیا چنگ را ساز کن

مرا از نوازیدن چنگ خویش

چو روز دگر صبح گیتی فروز

برآمد گل از چشمهٔ آفتاب

بر اورنگ زر شد شه تاجور

نشسته همه زیرکان زیر تخت

شه از نسبتی کو در آن پرده ساخت

بپرسید از او کای جهان دیده پیر

شمائید بر قفل دانش کلید

ز دانندگان خوانده ای هیچکس؟

خیالی برانگیخت زین کارگاه

فلاطون پس از آفرین تمام

از آن بیشتر ساخت افسونگری

گر آن ها که پیشینگان ساختند

یکی گویم از صد دراین روزگار

اگر شاه فرمایدم اندکی

اجازت رسید از سر داستان

جهاندیدهٔ دانای روشن ضمیر

شنیدم بخاری به گرمی شتافت

برانداخت هامون کلوخ از مغاک

ز روی و ز مس قالبی ریخته

گشاده ز پهلوی اسب بلند

چو خورشید از آن رخنه درتافتی

شبانی بر آن ژرف وادی گذشت

طلسمی درفشنده دروی پدید

ستوری مسین دید در پیکرش

در آن رخنه از نور تابنده هور

بر او خفته ای دید دیرینه سال

بدستش در از رنگ انگشتری

بر او دست خود را سبک تاز کرد

چو انگشتری دید در مشت خویش

دگر نقد شاهانه آنجا نیافت

گله پیش در کرد و می رفت شاد

چو از رایت شیر پیکر سپهر

شبان رفت نزدیک صاحب گله

بدان تانگین را نهد پیش او

چو صاحب گله دید کامد شبان

بپرسید از او حال میش و بره

شبانه به هنگام گفت و شنید

دگرره پدیدار گشت از نهفت

که هردم چرا گردی از من نهان

نگر تا چه افسون درآموختی

شبانه عجب ماند از آن داوری

چنان بود کان مرد خاتم پرست

نگین دان او را چه زود و چه دیر

نگین تا به بالا گرفتی قرار

چو سوی کف دست گردان شدی

نهاد نگین را چنان بد حساب

شبان چون از این بازی آگاه گشت

درآمد به بازیگری ساختن

کجا رأی پنهان شدن داشتی

چو کردی به پیدا شدن رای خویش

به پیدا و پنهان شدن گرد شهر

یکی روز برخاست پنهان به راز

برهنه یکی تیغ هندی به دست

چو خالی شد از خاصگان انجمن

دل پادشا را به خود بیم کرد

به زنهار گفتش که کام تو چیست

شبان گفت پیغمبرم زود باش

چو خواهم نبیند مرا هیچکس

بدو پادشا بگروید از هراس

شبان آنچنان گردن افراز گشت

نگین بین که از مهر انگشتری

حکیمان نگر کان نگین ساختند

چنان باید انگیخت نیرنگ و ساز

بسی کردم اندیشه را رهنمون

ثنا گفت بروی چو شاه این شنید

همه پاسداران آن آستان