ای چنبر گردنده بدین گوی مدور

وز موی و رخم تیرگی و نور برون تاخت

هر وعده و هر قول که کرد این فلک و گفت

من قول جهان را به ره چشم شنودم

قولی به قلم گوید گویا به کتابت

مر قول زبان را به ره گوش تو بشنو

گر قول مزور سخنی باشد کان را

پس هر دو، شب و روز، دو گفتار دروغند

وز حق جز از حق نزاده است و نزاید

پس هرچه همی زیر شب و روز بزایند

زین است تراکیب نبات و حیوان پاک

ترکیب تو سفلی و کثیف است ولیکن

صورت گر جوهر هم جوهر بود ایراک

یک جوهر ترکیب دهنده است و مصور

زنده نشد این سفلی الا که به صورت

ور عاریتی بود بر این سفلی صورت

وان گوهر کو زنده به ذات است نمیرد

ور جسم تو از نفس بدن صنعت محکم

بی بهره چرا مانده است این جان تو زین تن

دانی که چو فر تن تو صورت جسمی است

بنگر که خداوند ز بهر تو چه آورد

وانگاه در این حصن تو را حجر گکی داد

بگشاده در این حجره تورا پنج در خوب

هر گه که تو را باید در حجر گک خویش

فرمان بر و بنده است تو را حجر گک تو

این پنج در حجره، سه تن راست، دو جان را

چندان که سوی تن تو سه در باز گشادی

بشنو سخن ایزد بنگر سوی خطش

بنگر که کجا می روی، ای رفته چهل سال

عمر تو نبینی که یکی راه دراز است

آنی تو که یک میل همی رفت نیاری

کوتوشه و کورهبرت، ای رفته چهل سال

بنگر که همی بری راهی که درو نیست

بنگر که همی سخت شتابی سوی جائی

هر چیز که بایدت در این راه بیابی

زنهار که طرار در این راه فراخ است

پرهیز که صیادی ناگاه نگیردت

این گوید «بر راه منم از پس من رو»

شاید که بگریند بر آن دین که بدو در

شاید که بگریند بر آن دین که فقیهانش

گر فقه بود حیلت و، محتال فقیه است

ور یار رسول است کشندهٔ پسر او

بندیش از این امت بدبخت که یکسر

جز کر نشود پیش سخن گوی غنوده

بودند همه گنگ و علی گنج سخن بود

آن کس که مرو را به یکی جاهل بفروخت

دیوانه بود آنکه کله دارد در پای

بودند همه موزه و نعلین، علی بود

میمون شجری بود پر از شاخ شجاعت

برگش همه خیرات و ثمارش همه حکمت

او بود درختی که همی بیعت کردند

و امروز ازو شاخی پربار به جای است

بل فخر کند قیصر اگر چاکر او را

زیر قلم حجت او حکمت ادریس

در حضرت از آن خوی خوش و طلعت پر نور

از لشکر زنگیس رخ روز مقیر

میراث رسیده است بدو عالم و مردم

شمشیر و سخن معجز اویند جهان را

بندهٔ سخن اویند احرار خود امروز

او را طلب و بر ره او رو که نشسته است

وز حجت او جوی به رفق، ای متحیر،

وز من بشنو نیک که من همچو تو بودم

بسیار گشادند به پیشم در دعوی

بی برهان دعوی به سوی مرد خردمند

با بانگ یکی باشد بی معنی گفتار

تقلید نپذرفتم و بر «اخبرنا» هیچ

رفتم به در آنکه بدیل است جهان را

آن کس که زمینی به جز از درگه عالیش

قبلهٔ علما یکسر مستنصر بالله

وز جهل بنالیدم در مجلس علمش

بگشاد مرا بسته و بر هرچه بگفتم

وانگاه مرا بنمود این خط الهی

تا راه بدید این دل گمراه و به جودش

بنمود مرا راه علوم قدما پاک

بر خاطرم امروز همی گشت نیارد

اقوال مرا گر نبود باورت، این قول

تا هیچ کسی دیدی کایات قران را

در نفس من این علم عطائی است الهی

آزاد شد از بندگی آز مرا جان

بندیش که مردم همه بنده به چه روی است

دین گیر که از بی دینی بنده شده ستند

گر دین حقیقت بپذیری شوی آزاد

مولای خداوند جهان باشی و چون من

ورنی سپس دیو همی گرد و همی باش