122
بخش ۱۶۷ - حیله دفع مغبون شدن در بیع و شرا
آن یکی یاری پیمبر را بگفت
که منم در بیعها با غبن جفت
مکر هر کس کو فروشد یا خرد
همچو سحرست و ز راهم می برد
گفت در بیعی که ترسی از غرار
شرط کن سه روز خود را اختیار
که تانی هست از رحمان یقین
هست تعجیلت ز شیطان لعین
پیش سگ چون لقمه نان افکنی
بو کند آنگه خورد ای معتنی
او ببینی بو کند ما با خرد
هم ببوییمش به عقل منتقد
با تانی گشت موجود از خدا
تابه شش روز این زمین و چرخها
ورنه قادر بود کو کن فیکون
صد زمین و چرخ آوردی برون
آدمی را اندک اندک آن همام
تا چهل سالش کند مرد تمام
گرچه قادر بود کاندر یک نفس
از عدم پران کند پنجاه کس
عیسی قادر بود کو از یک دعا
بی توقف بر جهاند مرده را
خالق عیسی بنتواند که او
بی توقف مردم آرد تو بتو
این تانی از پی تعلیم تست
که طلب آهسته باید بی سکست
جو یکی کوچک که دایم می رود
نه نجس گردد نه گنده می شود
زین تانی زاید اقبال و سرور
این تانی بیضه دولت چون طیور
مرغ کی ماند به بیضه ای عنید
گرچه از بیضه همی آید پدید
باش تا اجزای تو چون بیضه ها
مرغها زایند اندر انتها
بیضهٔ مار ارچه ماند در شبه
بیضه گنجشک را دورست ره
دانهٔ آبی به دانه سیب نیز
گرچه ماند فرقها دان ای عزیز
برگها هم رنگ باشد در نظر
میوه ها هر یک بود نوعی دگر
برگهای جسمها ماننده اند
لیک هر جانی بریعی زنده اند
خلق در بازار یکسان می روند
آن یکی در ذوق و دیگر دردمند
همچنان در مرگ یکسان می رویم
نیم در خسران و نیمی خسرویم