سرطان را گرفت در قلزم

آهن و سنگ رو به نرمی کرد

مغز در استخوان چو موم گداخت

تا به حدی که گرد ازو برخاست

سنگ شد همچو موم از نرمی

بود بریان میان روغن خویش

توسنش نعل داشت در آتش

قحط شد همچو وصل سیم بران

گشت آفتاب عالم سوز

که عرق ریختند خیل ملک

قرص خورشید شد ستاره فشان

از تف آفتاب عالم سوز

آتشی گشت و عالمی را سوخت

دیگران سوختند و او بگداخت

رنگ شمعی گرفت مشعل ماه

خسرویی بود نام او خسرو

آسمان چتر و آفتاب علم

کشورش را کناره پیدا نه

صیت عدلش برون ز اندازه

از دلش بر دوید دود به سر

کوه اندوه بر دل پدرست

همچو یوسف به دیدهٔ یعقوب

خاصه در پیش دیدهٔ پدران

ناتوان شد چو چشم بیمارش

همه را خواند و کرد گفت و شنود

به علاج شماست حاجت مند

پیش خسرو به صد زبان گفتند

که درین فصل شهر زندان ست

نیست جز در کنار دریایی

از برون سبزه وز درون گوهر

آن هوا فیض بخش جان و دل ست

لب دریا هوای تر دارد

شاه از آن جا هوای دریا کرد

صد چو طوفان نوح در وی گم

در زمین است و آب شده

یعنی از ماه تا به ماهی بود

آری این ست کار عالم آب

همچو ریگ از شمار بیرون بود

هیچ زو سر برون نیاوردی

کف او خالی و کنارش پر

کرد منزل کنارهٔ دریا

داد زیب دیگر جمالش را

سرو قدش فزود رعنایی

وه! چه گفتم؟ قیامتی برخاست

سرو قدش به چابکی بر جست

همه اسباب تن درستی شد

هیچ محنت چو ضعف و سستی نیست

خاصه خوبان، که ناز کند بسی

هر دم از عمر خود شود بی زار

قوم نیک اند، چشم بد مرساد

غایت نازکی همین باشد

ورنه، یک بارگی پریشان باد