123
قصیدهٔ شمارهٔ ۳۵ - در ستایش شاهزاده ی رضوان و ساده شجاع السلطنه حسنعلی میرزا طاب ا لله ثراه فرماید
در چشم منست آنچه به رخسار تو آب است
در جسم منست آنچه به گیسوی تو تاب است
دل بی تو بسی تنگتر از سنهٔ چنگ است
جان بی تو بسی زارتر از زیر رباب است
بر ما به تکبر نگری این چه غرورست
از ما به تغافل گذری این چه عتاب است
بی موی تو چون موی توام روز سیاهست
بی چشم تو چون چشم توام حال خراب است
گویند که از نار بود مارگریزان
چون است که مار تو به نار تو حجاب است
عمریست که بی نار تو و مار تو ما را
هم دل به شکنج اندرو هم جان به عذاب است
بختت نه اگر دیدهٔ من بهرچه بیدار
چشمت نه اگر طالع من از چه به خواب است
از جان چه خبر گیری و از چشم چه پرسی
آن بی تو پر از آتش و این بی تو پر آب است
مهر من و جور تو و بی مهری گردون
این هر سه برون چون کرم شه ز حساب است
دارای فلک قدر حسن شاه که گردون
با لطمهٔ پرّ مگسش پرّ ذباب است
رمحتث ن به چه ماند بسه بکس غمژمان تن ا
کاندر دمش از خون عدو سرخ لعاب است
تیرش به چه ماند به یکی پران شاهین
کز آن به بد اندیش جهان پرّ غراب است
با سطوت اوگر همه گردنده سپهرشت
با صولت او گر همه پاینده تراب است
ن ا خسته شکالیست که دراز هژبر اس
پربسته حمامیست که در چنگ عقاب است
شاها ملکا دادگرا ملک ستانا
کت ُملک ستان از مَلَک العرش خطاب است
گر مهر نه از غیرت رای تو سقیمست
ور چرخ نه از حسرت کاخ تو مصاب است
زرّین ز چه رو آن را همواره عذارست
مشک ز چه رو این را پیوسته ثیاب است
در بزم تو کاشوب سپهر از همه رویست
در کاخ تو کآزرم بهشت از همه باب است
هرجاکه نهی پای خدود است و جباه است
هرجاکه کنی روی قلوبست و رقاب است
تیغ تو نهنگ و تن بدخواه تو بحرست
تیر تو هژبر و تن بدخواه تو غاب است
با ابرکفت ابر یکی تیره دخانست
با بحر دلت بحر یکی خشک سراب است
گاو زمی از جنبش جیش تو ستو هست
شیر فلک از آتش تیغ تو کباب است
هر عرصه که یکبار برو تاختن آری
تا شامگهِ حشر به خوناب خضاب است
هر چشمه که یک روز درو چهره بشویی
تا شام ابد جاری ازان چشمه گلاب است
هر پهنه که یک روز درو تیغ بیازی
تا روز جزا معدن یاقوت مذاب است
بخت تو یکی تازه نهالست که طوبی
با نسبت او خردتر از برگ سداب است
بی طاعت تو هر چه ثوابست گناهست
با خدمت تو هرچه گناهست ثواب است
از قهر تو بر زانوی آمال عقال است
از مهر تو برگردن آجال طناب است
شاها به دلم هست یکی راز نهانی
افسون که بر چهره ام از شرم نقاب است
یک نیمهٔ پنجاه شد از عمر و هنوزم
نز جفت نصبسب و نه ز اولاد نصاب است
چیزی که ز مردیم عیانست به مردم
ریشی است که آن نیز به خوناب خضاب است
بس نیزه که بر چهره ز پرچم بودش ریش
خوانی اگرش مرد نه آیین صواب است
بت جوزی هندی که ود بر زنخثث ن موی
هرک آدمیش خواند از خیل دواب است
آن راکه نه همسر نه خ رر وخ راب فرشه اس
وادم همه محتاج خورو همسر و خواب است
هرکاو نکند زن کشدش سوی زنانفس
وز بار خدا بر تن و بر جانش عقاب است
یزدان به نبی گفت و نبی گفت در آثار
تزویج نمایید که تزویج ثواب است
دختی است پریچهره که تا دیده برویش
مانند پری دیده تنم در تب و تاب است
بی جنّت رویش که بود آتش بغداد
چشمم همه شب تا به سحر دجلهٔ آب است
گویند جگر گردد از آتش بریان
بی آتش رویش جگرم از چه کباب است
چون سوی توام روی امید از همه سویست
چون باب توام اصل مراد از همه باب است
در روی زمینم نه به غیر از تو مناص است
وز دور زمانم نه به غیر از تو مآب است
مهر تو بود نقطه و من چون خط پرگار
هرجاکه روم سوی توام باز ایاب است
ناکامی من با چو تویی سخت عجیبست
بی مهری تو با چو منی سخت عجاب است
برتافته ماری همه شب تا به سحرگاه
در پنجهٔ من همچو پکی سخت طناب است
چون دیدهٔ وامق همه شب اشک فشانست
چون طرهٔ عذرا همه دم در خم و تاب است
گر بوتهٔ اکسیر گران نیست پس از چه
پر زیبق محلول و پر از سیم مذاب است
مانندهٔ خونی که به تندی جهد از رگ
خونی جهد ازوی که نه خون نقرهٔ ناب است
دیوانه صفت کف به دهان آرد گویی
از مستی شهوت چو یکی خم شراب است
گر نفج ز هم باز کند چون شتر مست
جوشنده همی جوی کفش از بن ناب است
مانند غریبی است قوی هیکل و اعور
کز یاد وطن گریان برسان سحاب است
گاهی بخمدگاه سر از جیب برآرد
ماناکه دمی شیخ و دمی دیگر شاب است
پستان نه و چون پستان پر شیر سفیدست
عمان نه و چون عمان پر در خوشاب است
قاآنی اگر هزل سرا گشته عجب نیست
کاورا دل از اندیشهٔ این کار کباب است
گو قافیه تکرار پذیرد چه توان کرد
مقصد چو فزون از حد و بیرون ز حساب است
تا شهوت پیری نه به مقدار جوانیست
تا قوت شیخی نه به معیار شباب است
رای تو رزین باد بدانگونه که شیخ است
بخت تو جوان باد بدانگونه که شاب است