شعرگرام - پایگاه شعر و ادب پارسی
قصیدهٔ شمارهٔ ۲۲۹ - مطلع ثانی
قاآنی
قاآنی( قصاید )
116

قصیدهٔ شمارهٔ ۲۲۹ - مطلع ثانی

حبذا زین جشن فرخ مرحبا زین عید عام
کاندرو شادی حلالست اندرو اندوه حرام
لوحش الله جان به وجد آید همی زین جشن خاص
بارک الله دل به رقص آید همی زین عید عام
مقدم این جشن فرّخ باد یارب بر امم
غرهٔ این عید میمون باد یارب بر انام
نام این جشن همایون می بماند جاودان
رسم این عید مبارک می بپاید مستدام
ازکجا این جشن دلکش را به چگ آمد عنان
و زکجا این عید فرخ را به دست آمد زمام
عامی از یکسو به وجد و عارف از یکسو به رقص
عشرت این برقرار و شادی آن بر دوام
خصم نافر غم مسافر عیش وافر رنج کم
شادی افزون فال میمون ملک مامو ن بخت رام
هر تنی از خوشدلی چون شاخ گل در اهتزاز
هر لبی از خرّمی چون جام مل در ابتسام
هرکجا دلداده یی با دلبری گوید حدیث
هرکجا آزاده یی با بیدلی راندکلام
آن به نزد این نیاز آرد چو بلبل پیش گل
وین به نزد آن نماز آرد چو مینا پیش جام
از طرب هر بنده ای را خنده ای بینی به لب
وز فرح هر زاهدی را شاهدی یابی به کام
خرمی در هردلی مضمر چو شادی در شراب
خوشدلی درهر تنی مدغم چومستی از مدام
از نثار لعل و گوهر دشت چون دست کریم
وز بخور عود و عنبرکوی چون خوی کرام
نسپری جز فرش دیبا نشنو ی جز بانگ چنگ
ننگری جز روی زیبا نشمری جز سیم خام
رنجهاشدجمله گنج و عسرهاشدجملهٔسر
جنگهاشد جمله صلح و ننگها شدجمله نام
عشرت آمد جای عسرت تازه شد بخت کهن
رحمت آمد جای زحمت پخته گشت امید خام
درخروشندی وحوش و در سماعندی سباع
در خیروندی طور و در سرودندی هوام
شیخ و شاهد شوخ و زاهد رند و واعظ مرد و زن
زشت وزیبا پیر و برنا میر ومولا خاص و عام
جمله را در سر سرور و جمله را در تن سماع
جمله را دردم درود و جمله را بر لب سلام
این اشارت گوید آن کامروز بختت شد جوان
آن بشارت را بدین کامروز کارت شد به کام
خیلها چون سیلها افکند در هرسو خروش
فوجها چون موجها آورده از هر سو زحام
سنجهای سنجری هرسو زشادی درخروش
پیلهای هندوی هر سو ز عشرت در خرام
جامهای خسروی در خنده چ رن برن از سحاب
کوسهای کسروی در ناله چون رعد از غمام
از خروش چنگ و مزهر گوش گردون را صمم
وز شمیم عود و عنبر مغزکیوان را زکام
گو یی از شادی به رقص آمد همی ایوان و کوه
گو یی از عشرت به وجد آمد همی دیو ار و بام
تا شهی را تهنیت گویندکز روی شرف
آسمان جوید به ذیل اصطناعش اعتصام
شاه فرّخ رخ فریدون ماه شیر اوژن که هست
ملک هستی را ز حزم پیش بینش انتظام
تهنیت رانند او را بر همایون خلعتی
کش عنایت کرد شاهنشاه گردون احتشام
بارک الله از مبارک پیکرش کاینک بر او
خلعت شه طلعت مه را همی داند ظلام
خلعت دیبای او را اطلس چرخ آستر
طلعت زببای او را خواجهٔ گردون غلام
خلعتش شنعت فرستد بر که بر بدر منیر
طلعتش طیبت نماید بر کِه بر ماه تمام
هم همایون خلعتش را لازم آمد اعتزاز
هم مبارک طلعتش را واجب آمد احترام
ای فریدون فر خدیو راد کز اقبال تو
فارس شد دارالامان و دهر شد دارالسلام
شیر را در عهد تو بیم هزالست از غزال
باز را در عصر تو خوف جمامست از حمام
یازده ماهست شاها تا شهنشاه عجم
در هری از بدسگال خوبش جوید انتقام
صارمش در خون اعدا چون هلال اندر شفق
اشهبش در گرد هیجا چون سهیل اندر ظلام
کفته داردکتف گردان هردم از خطی سنان
سفته دارد سفت نیوان هردم از تو زی سهام
می نگوید نالهٔ کوس است ای ن یا بانگ چنگ
می نپرسد زلف دلدارست این یا خمَ خام
گه به یاد قامت شوخیش توصیف از سنان
گه به یاد ابروی ترکیش تعریف از حسام
بسکه دشت از دود توپ باره کوبش تیره گون
بسکه راغ ازگرد خنگ ره نوردش قیرفام
ای بسا روزاکه او را بازنشناسد ز شب
ای بسا صبحاکه او را فرق نگذارد ز شام
با چنین حالت که شخص از نام خودغافل شود
نامت آرد بر زبان پیوسته شاه نیکنام
روز و شب چهر تو گر دد در خیالش مرتسم
سال و مه مهر تو جوید در ضمیرش ارتسام
مر ترا بیند مشاهد هرکجا گردد مقیم
مر ترا بیند مقابل هرکجا سازد مقام
نست ماهی کت به تشریفی نسازدکامران
نیست روزی کت به تعریفی ندارد شادکام
از هنرهای تو می گوید هرچه می گوید حدیث
وز ظفرهای تو راند هرچه می راندکلام
هم تواش الا به طاعت می نبردستی سجود
هم تواش الّا به خدمت می نکردستی قیام
صبح چون خیزی نیاری جز جمالش در ضمیر
شام چون خسبی نبینی جز خیالش در منام
گر نظام لشکری خواهد نمایی امتثال
ور خراج کشوری جوید فزایی اهتمام
گه امیر لشکری گه مرزبان کشوری
گاه لشکر را نظامی گاه کشور را قوام
گاه بی سعی وزیری ملک را سازی قویم
گاه بی عون امیری جیش را بخشی نظام
در بر پیلان به نوک تیغ بگسستی عروق
در بر شیران به زخم گرز بشکستی عظام
ای بسا دشتا که در وی شیر ننهادی قدم
ای بسا کوها که در وی باز نگرفتی کنام
رفتی و نیوان سرکش را گلو خستی به تیغ
رفتی و دیوان ناخوش را فروبستی به دام
ترکمانان سپاهت ترکمانان را ز بیم
کرده پیکرهمچودال وکرده قامت همچو لام
تا صفت باشد خدای لاینام و لایزال
باد ملک لایزال و باد بختت لاینام