به مهر اندرون بود شاه جهان

که افراسیاب آمد و صدهزار

سوی شهر ایران نهادست روی

دل شاه کاووس ازان تنگ شد

یکی انجمن کرد از ایرانیان

بدیشان چنین گفت کافراسیاب

همانا که ایزد نکردش سرشت

که چندین به سوگند پیمان کند

چو گردآورد مردم کینه جوی

جز از من نشاید ورا کینه خواه

مگر گم کنم نام او در جهان

سپه سازد و رزم ایران کند

بدو گفت موبد چه باید سپاه

چرا خواسته داد باید بباد

دو بار این سر نامور گاه خویش

کنون پهلوانی نگه کن گزین

چنین داد پاسخ بدیشان که من

که دارد پی و تاب افراسیاب

شما بازگردید تا من کنون

سیاوش ازان دل پراندیشه کرد

به دل گفت من سازم این رزمگاه

مگر کم رهایی دهد دادگر

دگر گر ازین کار نام آورم

بشد با کمر پیش کاووس شاه

که با شاه توران بجویم نبرد

چنین بود رای جهان آفرین

به رای و به اندیشهٔ نابکار

بدین کار همداستان شد پدر

ازو شادمان گشت و بنواختش

بدو گفت گنج و گهر پیش تست

ز گفتار و کردار و از آفرین

گو پیلتن را بر خویش خواند

بدو گفت همزور تو پیل نیست

ز گیتی هنرمند و خامش توی

چو آهن ببندد به کان در گهر

سیاوش بیامد کمر بر میان

همی خواهد او جنگ افراسیاب

چو بیدار باشی تو خواب آیدم

جهان ایمن از تیر و شمشیر تست

تهمتن بدو گفت من بنده ام

سیاوش پناه و روان منست

چو بشنید ازو آفرین کرد و گفت

وزان پس خروشیدن نای و کوس

به درگاه بر انجمن شد سپاه

ز شمشیر و گرز و کلاه و کمر

به گنجی که بد جامهٔ نابرید

که بر جان و بر خواسته کدخدای

گزین کرد ازان نامداران سوار

هم از پهلو و پارس و کوچ و بلوچ

سپرور پیاده ده و دو هزار

از ایران هرآنکس که گوزاده بود

به بالا و سال سیاوش بدند

ز گردان جنگی و نام آوران

همان پنج موبد از ایرانیان

بفرمود تا جمله بیرون شدند

تو گفتی که اندر زمین جای نیست

سراندر سپهر اختر کاویان

ز پهلو برون رفت کاووس شاه

یکی آفرین کرد پرمایه کی

مبادا جز از بخت همراهتان

به نیک اختر و تندرستی شدن

وزان جایگه کوس بر پیل بست

دو دیده پر از آب کاووس شاه

سرانجام مر یکدگر را کنار

ز دیده همی خون فرو ریختند

گواهی همی داد دل در شدن

چنین است کردار گردنده دهر

سوی گاه بنهاد کاووس روی

سپه را سوی زابلستان کشید

همی بود یکچند با رود و می

گهی با تهمتن بدی می بدست

گهی شاد بر تخت دستان بدی

چو یک ماه بگذشت لشکر براند

سپاهی برفتند با پهلوان

ز هر سو که بد نامور لشکری

ازیشان فراوان پیاده ببرد

سوی طالقان آمد و مرورود

ازانپس بیامد به نزدیک بلخ

وزان روی گرسیوز و بارمان

سپهرم بد و بارمان پیش رو

که آمد سپاهی و شاهی جوان

هیونی به نزدیک افراسیاب

که آمد ز ایران سپاهی گران

سپه کش چو رستم گو پیلتن

تو لشکر بیاری و چندین مپای

برانگیخت برسان آتش هیون

سیاووش زین سو به پاسخ نماند

چو تنگ اندر آمد ز ایران سپاه

نگه کرد گرسیوز جنگ جوی

چو ز ایران سپاه اندر آمد به تنگ

دو جنگ گران کرده شد در سه روز

پیاده فرستاد بر هر دری

گریزان سپهرم بدان روی آب

سیاوش در بلخ شد با سپاه

نوشتن به مشک و گلاب و عبیر

نخست آفرین کرد بر کردگار

خداوند خورشید و گردنده ماه

کسی را که خواهد برآرد بلند

چرا نه به فرمانش اندر نه چون

ازان دادگر کاو جهان آفرید

همی آفرین باد بر شهریار

به بلخ آمدم شاد و پیروز بخت

سه روز اندرین جنگ شد روزگار

سپهرم به ترمذ شد و بارمان

کنون تا به جیحون سپاه منست

به سغد است با لشکر افراسیاب

گر ایدونک فرمان دهد شهریار

چو نامه بر شاه ایران رسید

به یزدان پناهید و زو جست بخت

به شادی یکی نامه پاسخ نوشت

که از آفرینندهٔ هور و ماه

ترا جاودان شادمان باد دل

همیشه به پیروزی و فرهی

سپه بردی و جنگ را خواستی

همی از لبت شیر بوید هنوز

همیشه هنرمند بادا تنت

ازان پس که پیروز گشتی به جنگ

نباید پراگنده کردن سپاه

که آن ترک بدپیشه و ریمنست

همان با کلاهست و با دستگاه

مکن هیچ بر جنگ جستن شتاب

گر ایدونک زین روی جیحون کشد

نهاد از بر نامه بر مهر خویش

بدو داد و فرمود تا گشت باز

فرستاده نزد سیاوش رسید

زمین را ببوسید و دل شاد کرد

ازان نامهٔ شاه چون گشت شاد

نگه داشت بیدار فرمان اوی

وزان سو چو گرسیوز شوخ مرد

بگفت آن سخنهای ناپاک و تلخ

سپه کش چو رستم سپاهی گران

ز هر یک ز ما بود پنجاه بیش

پیاده به کردار آتش بدند

نپرد به کردار ایشان عقاب

سه روز و سه شب بود هم زین نشان

ازیشان کسی را که خواب آمدی

بخفتی و آسوده برخاستی

برآشفت چون آتش افراسیاب

به گرسیوز اندر چنان بنگرید

یکی بانگ برزد براندش ز پیش

بفرمود کز نامداران هزار

سراسر همه دشت پرچین نهید

بدین سان به شادی گذر کرد روز

به خواب و به آرامش آمد شتاب