چو از لشگر آگه شد افراسیاب

بزد کوس و نای و سپه برنشاند

دو منزل یکی کرد و آمد دوان

بیاورد لشکر بران رزمگاه

همه مرز لشکر پراگنده دید

بپرسید کاین پهلوان با سپاه

نبرد آگهی کس ز جنگ آوران

که برد آگهی نزد آن دیوزاد

اگر خاک بودیش پروردگار

سپهرم بدو گفت کاسان بدی

یکی گیو گودرز بودست و بس

ستوه آمد از چنگ یک تن سپاه

سپهبد چو گفت سپهرم شنید

سپهدار پیران به پیش اندرون

گمان برد کاو گیو رایافتست

چو نزدیکتر شد نگه کرد شاه

ورا دید بر زین ببسته چو سنگ

بپرسید و زو ماند اندر شگفت

بدو گفت پیران که شیر ژیان

نباشد چنان در صف کارزار

من آن دیدم از گیو کز پیل و شیر

بر آن سان کجا بردمد روز جنگ

نخست اندر آمد به گرز گران

به اسپ و به گرز و به پای و رکیب

همانا که باران نبارد ز میغ

چو اندر گلستان به زین بر بخفت

سرانجام برگشت یکسر سپاه

گریزان ز من تاب داده کمند

پراگنده شد دانش و هوش من

از اسپ اندر آمد دو دستم ببست

زمانی سر وپایم اندر کمند

به جان و سر شاه و خورشید وماه

مرا داد زین گونه سوگند سخت

که کس را نگویی که بگشای دست

ندانم چه رازست نزد سپهر

چو بشنید گفتارش افراسیاب

یکی بانگ برزد ز پیشش براند

ازان پس به مغز اندر افگند باد

که گر گیو و کیخسرو دیوزاد

فرود آورمشان ز ابر بلند

میانشان ببرم به شمشیر تیز

چو کیخسرو ایران بجوید همی

خود و سرکشان سوی جیحون کشید

به هومان بفرمود کاندر شتاب

که چون گیو و خسرو ز جیحون گذشت

نشان آمد از گفتهٔ راستان

که از تخمهٔ تور وز کیقباد

که توران زمین را کند خارستان

رسیدند پس گیو و خسرو بر آب

گرفتند پیگار با باژخواه

نوندی کجا بادبانش نکوست

چنین گفت با گیو پس باج خواه

همی گر گذر بایدت ز آب رود

بدو گفت گیو آنچ خواهی بخواه

بخواهم ز تو باج گفت اندکی

زره خواهم از تو گر اسپ سیاه

بدو گفت گیو ای گسسته خرد

به هر باژ گر شاه شهری بدی

که باشی که شه را کنی خواستار

وگر مادر شاه خواهی همی

سه دیگر چو شبرنگ بهزاد را

چهارم چو جستی به خیره زره

نگردد چنین آهن از آب تر

نه نیزه نه شمشیر هندی نه تیر

کنون آب ما را و کشتی ترا

بدو گفت گیو ار تو کیخسروی

فریدون که بگذاشت اروند رود

جهانی شد او را سراسر رهی

چه اندیشی ار شاه ایران توی

به بد آب را کی بود بر تو راه

اگر من شوم غرقه گر مادرت

ز مادر تو بودی مراد جهان

مرا نیز مادر ز بهر تو زاد

که من بیگمانم که افراسیاب

مرا برکشد زنده بر دار خوار

به آب افگند ماهیان تان خورند

بدو گفت کیخسرو اینست و بس

فرود آمد از بارهٔ راه جوی

همی گفت پشت و پناهم توی

درستی و پستی مرا فر تست

به آب اندرون دلفزایم توی

به آب اندر افگند خسرو سیاه

پس او فرنگیس و گیو دلیر

بدان سو گذشتند هر سه درست

بدان نیستان در نیایش گرفت

چو از رود کردند هر سه گذر

به یاران چنین گفت کاینت شگفت

بهاران و جیحون و آب روان

بدین ژرف دریا چنین بگذرد

پشیمان شد از کار و گفتار خویش

بیاراست کشتی به چیزی که داشت

به پوزش برفت از پس شهریار

همه هدیه ها نزد شاه آورید

بدو گفت گیو ای سگ بی خرد

چنین مایه ور پرهنر شهریار

ندادی کنون هدیهٔ تو مباد

چنان خوار برگشت زو رودبان

چو آمد به نزدیکی باژگاه

چو نزدیک رود آمد افراسیاب

یکی بانگ زد تند بر باژخواه

چنین داد پاسخ که ای شهریار

ندیدم نه هرگز شنیدم چنین

بهاران و این آب با موج تیز

چنان برگذشتند هر سه سوار

ازان پس بفرمود افراسیاب

بدو گفت هومان که ای شهریار

تو با این سواران به ایران شوی

چو گودرز و چون رستم پیلتن

همانا که از گاه سیر آمدی

ازین روی تا چین و ماچین تراست

تو توران نگه دار و تخت بلند

پر از خون دل از رود گشتند باز