چو خورشید برزد سر از کوهسار

تهمتن همه خواسته گرد کرد

خروش آمد و نالهٔ کرنای

نهادند سر سوی افراسیاب

پس آگاهی آمد به پرخاشجوی

به پیران چنین گفت کایرانیان

کنون بوم و بر جمله ویران شود

کسی نزد رستم برد آگهی

هم آنگه برندش به ایران سپاه

نوندی برافگن هم اندر زمان

که با مادر آن هر دو تن را به هم

نوندی بیامد ببردندشان

به نزدیک افراسیاب آمدند

وز آن جایگه شاه توران زمین

تهمتن نشست از بر تخت اوی

یکی داستانی بگفت از نخست

چو بدخواه پیش آیدت کشته به

از ایوان همه گنج او بازجست

غلامان و اسپ و پرستندگان

در گنج دینار و پرمایه تاج

یکایک ز هر سو به چنگ آمدش

سپه سر به سر زان توانگر شدند

یکی طوس را داد زان تخت عاج

ورا گفت هر کس که تاب آورد

همانگه سرش را ز تن دور کن

کسی کاو خرد جوید و ایمنی

چو فرزند باید که داری به ناز

تو درویش را رنج منمای هیچ

که گیتی سپنجست و جاوید نیست

سپهر بلندش به پا آورید

یکی تاج پرگوهر شاهوار

سپیجاب و سغدش به گودرز داد

ستودش فراوان و کرد آفرین

بزرگی و فر و بلندی و داد

ترا با هنر گوهرست و خرد

روا باشد ار پند من بشنوی

سپیجاب تا آب گلزریون

فریبرز کاووس را تاج زر

بدو گفت سالار و مهتر توی

میان را به کین برادر ببند

به چین و ختن اندرآور سپاه

میاسای از کین افراسیاب

به ماچین و چین آمد این آگهی

همه هدیه ها ساختند و نثار

تهمتن به جان داد زنهارشان

وزان پس به نخچیر به ایوز و باز

چنان بد که روزی زواره برفت

یکی ترک تا باشدش رهنمای

یکی بیشه دید اندران پهن دشت

ز بس بوی و بس رنگ و آب روان

پس آن ترک خیره زبان برگشاد

که نخچیرگاه سیاوش بد این

بدین جایگه شاد و خرم بدی

زواره چو بشنید زو این سخن

چو گفتار آن ترکش آمد به گوش

یکی باز بودش به چنگ اندرون

رسیدند یاران لشکر بدوی

گرفتند نفرین بران رهنمای

زواره یکی سخت سوگند خورد

کزین پس نه نخچیر جویم نه خواب

نمانم که رستم برآساید ایچ

همانگه چو نزد تهمتن رسید

بدو گفت کایدر به کین آمدیم

چو یزدان نیکی دهش زور داد

چرا باید این کشور آباد ماند

فرامش مکن کین آن شهریار

برانگیخت آن پیلتن را ز جای

همان غارت و کشتن اندر گرفت

ز توران زمین تا به سقلاب و روم

همی سر بریدند برنا و پیر

برین گونه فرسنگ بیش از هزار

هرآنکس که بد مهتری با گهر

که بیزار گشتیم ز افراسیاب

ازان خون که او ریخت بر بیگناه

کنون انجمن گر پراگنده ایم

چو چیره شدی بیگنه خون مریز

ندانیم ماکان جفاگر کجاست

چو بشنید گفتار آن انجمن

سوی مرز قچغار باشی براند

شدند انجمن پیش او بخردان

که کاووس بی دست و بی فر و پای

گر افراسیاب از رهی بی درنگ

بیابد بران پیر کاووس دست

یکایک همه فام کین توختیم

کجا سالیان اندر آمد به شش

کنون نزد آن پیر خسرو شویم

چو دل بر نهی بر سرای کهن

تهمتن بران گشت همداستان

چنین گفت خرم دل رهنمای

بنوش و بناز و بپوش و بخور

سوی آز منگر که او دشمنست

نگه کن که در خاک جفت تو کیست

تهمتن چو بشنید شرم آمدش

نگه کرد ز اسپان به هر سو گله

غلام و پرستندگان ده هزار

همان نافهٔ مشک و موی سمور

به رنگ و به بوی و به دیبا و زر

ز گستردنیها و از بیش و کم

ز گنج سلیح و ز تاج و ز تخت

ز توران سوی زابلستان کشید

سوی پارس شد طوس و گودرز و گیو

نهادند سر سوی شاه جهان

وزان پس چو بشنید افراسیاب

شد از باختر سوی دریای گنگ

همه بوم زیر و زبر کرده دید

نه اسپ و نه گنج و نه تاج و نه تخت

جهانی به آتش برافروخته

ز دیده ببارید خونابه شاه

که هر کس که این را فرامش کند

همه یک به یک دل پر از کین کنید

به ایران سپه رزم و کین آوریم

به یک رزم اگر باد ایشان بجست

برآراست بر هر سوی تاختن

همی سوخت آباد بوم و درخت

ز باران هوا خشک شد هفت سال

شد از رنج و سختی جهان پر نیاز