رسم مکتب بود که استادت

گوید این را بخوان و حاضر کن

گر نخوانی و سهل انگاری

گوشمالت دهند استادان

این ورستاد کودکان پند است

این ورستاد را که داد استاد

چون که گشتی کلان و مرد شدی

شود آن گه زمانه استادت

گوید اینت وظیفهٔ کارست

گر به مکتب وظیفه خواندستی

این ورستاد مر تراست روان

با تو گیتی شریک کار شود

چون روان با شدت وظیفه خوبش

ژنده پوش کسی نخواهی شد

دانشی را که کرده ای تحصیل

ور به مکتب وظیفه نشناسی

چون شود روزگار استادت

خواندنش گرچه هست بس مشگل

گرچه بینی عذاب و رنج بسی

جای گیری ز جرگهٔ نسناس

وگر این بار هم شوی کاهل

کار دشخوار گرددت پس از آن

هر صباحی وظیفه ایت نهند

یاد نگرفته نکته ای زین یک

نه ز استاد جسته تربیتی

نه وظیفه شناخته نه عمل

افتی اندر شکنجه های زمان

روزگارت چنان بمالد گوش

شوی از کوب آسمان شیدا

چون ندانی به زخم ها مرهم

شو ی از دانش و شرف مفلس

حس چو از آستانه برخیزد

درد چون رفت ، شرم هم برود

شرم چون رفت ، رفت عفت هم

مرد بی شرم ، بی عفاف شود

دشمن جان بخردان گردد

خیزد این خوی های نسناسی

لاابالی شود به نیک وبه بد

بخت از ملتی چو برگردد

شود از بخت بد درین صحنه

چون برافتاد رسم خیر و صلاح

زشت نامان چو نامدار شوند

لاجرم جای آبرومندان

اهل تقوی اگر امیر شوند

همچنین چون امیر شد جانی

زان که یزدان در اولین ترکیب

متناسب گرفت کار جهان

کیست دانش پژوه صاحب جاه

هرکه بر نفس خو یش چیر بود

وان که او دیو آز کرد به بند

آن کسی خوبش را به نام کند

هرکه پیرامن خطرگردد

لیک هر شهرتی نکو نبود

آن که افشاند بول در زمزم

نیست شهرت دلیل دانایی

رادمرد حکیم نیکوکار

زان که یک همنشین باتقوی

آن که گنجی در آستین دارد

مرد عارف ز صیت بگریزد

اکثر خلق گول و بی عقلند

آن که نقلش فتاد در افواه

دوستداران و دشمنان جهول

نقلش اندر جهان سمر گردد

زیرکان زیر زیر، کار کنند

سخنی پخته و درست و تمام

گر کسی جهلی از دلی روبد

گر کنی تربیت جوانی را

ور نهی پند نامه ای محکم

به که خلقان زتو برآشوبند

آن یکی خواندت خدای بشر

عارفی چینی از طریق فسوس

گفته هایش به نظم سنجیدم