فرد شوپس جام وحدت نوش کن

پای خود را برتر از کیوان نهد

کار او گردد بعالم مستقیم

غیر حق را تو مدان در هیچ جا

باطن از ذکر خدا معمور کن

نفس را بشناس و عزم راه کن

با خدای خویش گردی آشنا

در حقیقت جام وحدت را بنوش

دم نگهدار و ازو خود وهم کن

کاروان عشق را بر هم مزن

غیر حقّ را از درون خویش رفت

تا بری از اهل معنی زود گوی

زآنکه در ذات خدا او بوی برد

خود زبان او سخنگو آمده

تا برندت جانب جنّت بعلم

خویشتن را او ز اهل هوش کرد

تا بیابی از وجود خود خبر

تا نیابی اندر این دنیا زیان

مردمان را بایدازپرسش نواخت

تانیفتی همچو بی دین در سقر

بعد از آنی کلبهٔ عطّار پرس

تا که سرگشته نگردی همچو گو

پا و سر ببرید او را مرد کار

می کند اسرار معنی را بیان

مرد و زن نالیده اند از نالشش

چند گویم من بتو ای بی زبان

زانکه بی دردی ندیدی مرد را

سوزش اسرار او درمی فتاد

همچو نی او عالمی پرجوش کرد

تا بنام نیک باشی همنشین

حق تعالی ازوجودش آگه است

او بقرب سرّ او ادنی شود

تیر او از چرخ چاهی در گذشت

تا نیابی از دو عالم حاصلی

تا بیابی هول روز رستخیز

علم معنی را درآورد او بشست

دایم او باشد بمعنی در نماز

دیدهٔ توحید خود نور خداست

هست این معنی به پیش اهل راز

تو ایاز خاص باش و شاه بین

گشت شیطان خود باو صد بار جفت

بر سرت خود تاج عصمت باشدت

بندهٔ حق را بحق درخواست باش

بعد از آن در ملک معنی سیر کن

خیر باشد پیش بعضی از تمیز

خیر باشد در جهان تلقین تو

خیر باشد با شریعت همنشین

خیر باشد در حقیقت تاج سر

خیر برده از سلاطین ها سبق

تاخلاصی یابی از نفس و هوا

تا نباشی پیش دانا متهّم

این روش از مردم دانا نکوست

خود عزیزش دار چون جان در بدن

زینهار از دشمنان دوری گزین

صحبت او مرد را مشکل بود

غیر حق چیزی نبینی در جهان

ز آنکه حق را می نیابی در لباس

تا ببینی نور او را چون قمر

زاهد خود بین چه غافل رفته است

تو غنیمت دار عمر خویش را

تا بماند در جهان از تو سخن

پس کجا تو خدمت صانع کنی

پیر چون گشتی شود سردت سخن

تا برون آیی ز کفر و جهل باز

نفس شوم خویش را رهوار کرد

اعتماد خود مکن بر مرد و زن

زآنکه ایشان در طریقت غافلند

کاربند این قول و از من دار گوش

کار خود را سازد او بیشک تباه

هم بخود کن تا نیفتی در زیان

پیش خود مگذار هرگز مرد و زن

تو تن خود پاک دار و جامه هم

زینهاری تو سخن آهسته گو

در شب تاریک خود بیدار باش

صرف کن چون جاهلان آنرا منه

تا بگیری آخرت را در کنار

دایماً از اهل دل جانب طلب

تو ز درس اهل دل میخوان سبق

تا نیفتی تو از این بالا به پست

رو بایشان تو بصورت کن معاش

هر که این مذهب ندارد وای او

سورهٔ یوسف نمی دانی که چیست

همره خوبست آسان می رود

بعد از آنش صورت وسیرت بود

او بود درد نهانی را طبیب

باب و امّت را تو خدمت کن بجان

حوریان گشتند با او آشنا

اسم نیکوئیّ او جاوید ماند

برفراز عرش باشد جاه او

او ندارد در نهاد خویش عیب

بر فراز عرش زن خرگاه او

همچو سلمان و ابوذر شاه یافت

حق ز بهرش باب جنّت باز کرد

او زعمر خویش برخوردار شد

خدمت استاد را شایسته کن

کار خود را جمله با بنیاد دید

او بگور تن چو یخ افسرده است

او بعالم تخم نیکوئی نکاشت

در نهانی خدمت مردی کند

خرج خود را در خور دخلت شمر

خرج خود در خورد دخل خویش کن

خادمان خویش را ابتر کند

هر چه نادان گفت باید ماندنت

بلکه از عرش و ملک فاضلتر است

از معانی شربت قندت دهم

خود بدیگر مردمان مپسند آن

خود نبیّ المرسلین زو شاد شد

مهر غیرش را ز دل مطلق کنم

رو تو «فی النّار یقولون» را ببین

تا نگرداند ترا شیطان اسیر

پس چرا در راه او آهسته ای

طاعت حق را بجان خوئی کنی

غیر را از باطن خود دور ساخت

طاعتت کم بین بلطف حق نگر

باطن خود را کنی خوش آشنای

جان جانان دار و با جان در گرو

جمله یک باشد بمعنی این بدان

آن یکی خورشید و آن یک ذرّه است

تو همی گوئی که این قطره کی است

بلکه گم کردی تو خود آن ذرّه را

هیچ بر هیچ است آخر هیچ هیچ

بر طریق ظلم باشی و بدی

اندر آن معنی بکن حق را سپاس

همدم تو کرده یار بی غشی

همزبانت نکته دانی حاضری

توشه ای و توشه ای و توشه ای

روز و شب پیوسته حق را شکر گو

پس بود پند تو پند دیگران

آن بر احوال تو باشد حافظی

بر زنان و بنده و کودک مخوان

بعد از آن جوئی زاحمق دستگیر

خود مقام صلح با خویشان خوش است

زینهاری تو مجو در ملک ما

هست پیش اهل دل این خود عیان

رو وفا از او بجان خود بخر

از وفاداران نباشد خود گله

خود گله نبود ز یار خوش سخن

خود بموسی گفته او اسرارها

من ز دست تو کنم این جامه چاک

ساختن ایوان و کیوان نیک نیست

خود مسلمان را نباشد هیچ کین

نیک بین چون تخم نیکی کاشتی

دایم از آزار جو بیزار باش

در مقام تنگنائی شاد باش

کشتزار خویش را خود کن درو

خود نسازی کدخدای خانه ات

چونکه پیدا شد غم ایشان بخور

در شریعت شو تو او را رهنما

با عیال خویشتن خوشخو بود

بدمکن با کس که تا بینی حضور

تا نیفتد رشتهٔ قهرت بحلق

تا نیگرد دیدهٔ صدقت غبار

تا درآید رحمت حق از گلت

طالب مردان کوی درد شو

خود زبان بد برون کن همچو ما

وآن سخن را رو تو نیکو فهم کن

دُر باسرار حقیقت سفته اند

باید آن را عارفی نه هر کسی

عام داند مهره خر را ای پسر

کز پی دنیا مدو تو جابجا

جان و جسمت در طلب گشته تباه

بلکه خود در پیش شیطان آردت

حال تو از حبّ زر شد نانکو

این همه گنج فراغت یافتم

کاندر آن باشد رضای حق تمام

پیشهٔ خودساز شرع مصطفی

پیش بداصلان مکن هرگز مقام

رخنه در اطوار درویشی مکن

دان که او قابل نباشد وصل را

در مقام نیستی واصل بود

او زاصل کارخانه آگه است

دور گردان از بر خود گند را

کرده ای از مهر چون پیوند من

با تو گویم تا بگوئیم دعا

سی پیام از علم ناطق دادمت