درخت عمر او بی برگ آمد

طریق کژ نمایی راست کردن

گل او خواست شد در گل نهفته

که شد خورشید عمرش ناگهان زرد

ز جور چرخ کج رفتار بگریست

سرآمد بر دل من شادکامی

که پیش آمد رهی دور و درازم

بجای مرگ بنشینم سرانجام

که میداند که چندین راه بازست

چگویم چون نه دل نه روزگارست

نگهدارید از بهر خدا را

ز شاهی در گدایی اوفتادست

که قیصر زاد روم است این گرامی

گواه این سخن کردم خدا را

که تا فردا سپاریدش بمن باز

کنون این کار کار آن سرایست

که مُهر او نشان قیصری داشت

اگر در خفیه با قیصر رسانی

بنقد گنج قارونت رساند

تو گفتی زهر ازان لب نوش کردند

پذیرفتند ازو ورای آن بود

روان شد از دو نرگس آب حسرت

بسختی جان شیرین زو جدا شد

برش طفلی چو آب زندگانی

که گفتی در جهان هرگز نبود او

که در پیریش طفلی همچو زالست

نگشتی سال و ماهش نو همیشه

چه مادر چه پدر چه دایه بگذاشت

نخواهد یافت یک جان رستگاری

جهان بیجان کند در یک زمانت

در آن عالم همه مشغول جانی

ز هر دو بگذر و جان جهان شو

اگر مردی تو خون بگری جهانی

که برقش درد و بارانش دریغست

دریغا بر تو میبارد شب و روز

جهان جان بستدو جای دگر شد

بجان پذرفت طفل دلستان را

گرفتش زن ببر همچون دل خویش

بشیر و شکّرش پرورده کردند

که بیرون نامدش از پرده آواز

پس او در پردهٔ عشّاق بودی

بلالایی برویش رفت لاله

که گشت از رشک رویش، ماه پاره

پریشانیم بار آرد چو مویش

بمهرش هر نفس نازید جانی

ترنج ودست بی او میبریدی

که هرکش دید ازو مدهوش میشد

چو دریا موج میزد شادکامی

دعا چون صبح بروی میدمیدی

که او را پنج ساله یک پسر بود

که از بهرام بهری داشت جزنام

بهم آن هر دو مه بودند همسال

شود چون مشتری در علم احکام

نشاندش پیش استادی بتعلیم

همه از جان دلی در کار بستند

که عقلش بیش و عمرش اندکی بود

ز عمر خویش کاری نیک برداشت

ز نور علم جان او علم زد

نماندش در هنر آموزگاری

ازو یک موی را صد روی بودی

که آن بیمثل در گیتی مثل شد

که شاگردیش کرد استاد دانا

ز عبری و ز رومی دل برافروخت

که گاوی را فریدون حق فرستاد

بمعنی سخت آگاهیست او را

کنون باری بما خواهد رسیدن

که نتوان دید آن درخواب هرگز

زمانی مینیافت آرام بی او

بسوی باغ رفتندی شبانگاه

بگرد باغ گشتندی ببازی

چو جوزا هر دو رفتندی باستاد

بتیر و تیغ و یوز و باز پرداخت

بمردی شیر مردان را زبون کرد

نماندی گرچه فرسنگی ببردی

قلم کردار بگرفتی بانگشت

خجل میشد ز گرز گاو سارش

بدشواریش بردی اسپ میلی

سخن در موی یا در میم رفتی

بپیکان درکشیدی مور رامیل

چو موئی سر زهم بشکافتی باز

ازین عالم بدان عالم فتادی

بچشم سوزن عیسی رسیدی

ز گوش خود رسانیدی بدان چشم

قلم کردی ز پیکان پای موری

ز تیغش بحر نیلی کف گرفتی

اجل بر تیغ رفتی خسته از جان

سپر بر آب افکندی چو باران

هژبران را بگردن برفگندی

ز سندان بر دمیدی سنگ ریزه!

کزو آتش شدی سیماب در سنگ

بیک ساعت همی صد پاره بودی

بزخمی خوشهٔ پروین فگندی

فلک چوگان و ماهش گوی گشتی

مه از کویش ببردی گوی بر سر

بعلم و زور چون ابروی خود طاق

که چرخ ازوی بپا آمد بسر شد

رخش برنه جهان بفروخت آتش

مثال عالم آراییش دادند

خطش شد سبزه زار چشمهٔ نوش

زمرّد رنگ بر یاقوت بودی

لب لعلش بلای مرد و زن بود

ز عشق روی او رویش چو زر بود

دلش در بر چو مرغی میتپیدی

ولیکن زهرهٔ گفتن نبودی

فغان برخاست از خطّ سیاهش

نمیآموخت کس را بر خطش دست

دری در بسته و شکّر گشاده

چو گلبرگی که باشد مشک خارش

کبابی و شرابی و شکاری

که چون خیزد شهی از باغبانی

فرو بستی زبس نظّارگان راه

که شهزادیست هرگز آن او نیست

ز خوزستان چگونه ماه خیزد

که هر مردی ز زورش ناتوان شد

که ده روز آن کسی دشوار کردی

که مهر هرمزش مُهر روان شد

دل هرمز ز مهر او تهی بود

مرا در دل ز مهر او اثر نیست

ندارد هرگز او خود زهره من

ضرورت را زبان خاموش بودش