راه دور و رهروان پر مشغله

هر دو گوشش بود کر، مینشنوی

قافله از جایگه ناگه برفت

بود مردی بازمانده همچو کر

این سخن در گوش کر تکرار کرد

بیش ازین بر جان خود آتش مریز

بیش ازین اینجا به تنها نغنویم

درنگر تا چند در پیش است راه

بیخبر از جسم و از جان مانده بود

برمثال حلقه بر در ماندهٔ

چون کنم مینوشم اکنون، زهر تو

ورنه اینجا همچو من خوش می غنو

دزد ره بودند پر خوف و تعب

برگرفته در کف خود یک مهار

حمله آوردند، بر آن هر دو تن

خویشتن افکند اندر روی خار

چشم بر حکم قضا بنهاده بود

در دلش میزد عجائب موج خون

گشت حیران میدوید از چپ و راست

میدویدند از پی آن راه جو

خون روان گشته ورا از جان و تن

گرچه میدانست آن سودای او

تن نهاده بد بحکم کردگار

دست کر بستند و پایش پیچ پیچ

تن در آن حکم قضا بنهاده بود

یک گروهی آمدند از چپ و راست

جمله بر اسب سیاه و باشکوه

زخمها کردند بر آن دو سوار

کر عجایب مانده بُد زان مردمان

با شما از هر چه کردند باز گو

در میان قافله در ره بدیم

خواب او را در ربود و شد ز راه

ازوجود خویش و عالم بی خبر

چون بدیدم خویش بی همره شدیم

اندرین ره زار و سرگردان بُدم

مرگم از دور آمد و نزدیک شد

گفتم ای دانا مرا بنمای راه

زود باش و تیز تاز و خوش برو

راز گویان با خداوند جهان

دیدم این بیچاره خوش خفته براه

گرچه من بودم در آنجا خوفناک

تا رویم اندر پی آن همرهان

ذرّه از درد من او غم نخورد

همچو او من بازپس ماندم براه

همچو من بیچاره و زار و نحیف

بر سرما ناگهانی آمدند

خار در پهلو شکستند این چنین

تا چه آید از قضا اندر سرش

کم نمیگفتند چیزی از سخن

داد ما زین هر دو تن وا بستدید

شد یقین من که خضر ره بدید

شربتی دادش که بستان و بنوش

بار دیگر یافت او از غم نجات

جان او را از غمان آزاد کرد

پارهٔ در جسمشان آمد رمق

گفت خوش خورپاره دیگر بنوش

از وجود، این جان من از کار شد

گر خدا دانی، رسی این را بغور

زانکه ما را آمدی تو خضر راه

قافله رفته، بمانده از پسم

من چه دانستم چنین آید به پیش

نیک مردیها بعالم کردهام

تا همه معلوم کردم حالها

عمر در خون جگر بگذاشتم

دین دار از امّت پیغمبرم

خواندهام بسیار در علم نجوم

سعیهای پر بمعنی بردهام

ساختم از خویشتن در اشتیاق

چون بدیدم جمله اغیاران بدند

کرده نیکی آنچه بتوانستهام

نیکبخت و نیک خواه و پاک تن

بعد چندین سال اینم دست داد

تا شود آسان حدیث مشکلم

تا برآرد حاجت من کار ساز

من چه دانستم قضا ناگاه بود

چون رسیدم بخت دلشاد آمدم

ناگه از امر خدای غیب دان

ناگهان افتاد فرزندان بتفت

من چه دانستم قضا آمد بسر

تا بدین جاگاه شان همره شدم

کرد این تقدیر رب العالمین

تو چه دانی تا چه با ما کردهاند

دست زد بر لب که یعنی شوخموش

کرده آنجا گاه هر دوپاره بار

باز رستند از وبال و مشغله

بشنو این سر گر تو هستی هوشیار

کار و احوال یقین را ننگری

دزد در راهست و جانت بر خطر

جان تو در حال قصد راه کرد

باز ماندی بر سر راه جهان

آمدند و جور دیدی با جفا

چشم بر راه ازل بنهادهٔ

ماندهٔ اینجای خوار و ناتوان

آب معنی کن ز دست عشق نوش

تا رساند مر ترا با جان جان

اعتماد جان بدین صورت مکن

چند گویم چون بمانده واپسی

از مسلمانی به جز قولیت نیست

چون کنم چون تونهٔ در درد دین

خاک بر فرقت که مردار آمدی

اندرین ره کت بود فریادرس

در نشیبی کی رسی اندر فراز

کی شوی از راز جان آگاه تو

پای تا سر بسته اندر بند و غل

ذرّهٔ بوئی نبردی از احد

کی ترا بگشاید این اسرار را

بر سر این ره، بخواهی خفت تو

داده بر باد این جهان و آن جهان

اوفتادی در میان مشغله

چون توانی زد در آنجاگه نفس

ان هذا کل، فی یوم عسیر

اوفتادی اندرین عین بلا

کی بری از گل تو آخر ره برون

بازماندی اندرین راه گزند

زود بگذر تو زبود خویشتن

باز ماندی درجهان گفت و گو

یک دمش از این طبیعت وارهان