صانع اشیاء و ابداع جلال

جمله اشیا مصحف آیات اوست

عقل و جان و دین و دل زو شد پدید

ماه و خورشید اندرو تابان بکرد

چار را شش داد و نه را چار داد

روح را از باد و آتش پرورید

از یداللّه اوید بیضا نمود

هرچه بینی اوست این بس مر ترا

دایما گردان شده از ذوق او

میدهد بر این گواهی هر نفس

نحن اقرب گفت آیات ویست

صورت جزوی همه اشیا نمود

پرده دار از نور او شد آسمان

میدهد هر روز نور او حور را

محو گشته راز او نشناخته

گاه بی پا و گهی بی سر رود

با فلک در رقص گردان گشتهاند

لیک هرگز ره بصنعش کی برد

زانکه اندر راه او کم آمدست

بود معنی نقش صورتهاش شد

هر که او مهجورتر و اصل ترست

روح مطلق گشت جان پاک شد

عشق پیدا شد ز جان دردمند

علفو و سفل از یکدگر شد ناپدید

صدهزار آمد برون از صد هزار

کاین چه نقشی بود ز اسرار نهفت

تو ندیدی سرّو من دیدم ز تو

نقطه من گشت در هر دو جهان

عقل سودا میپزد در هر نفس

عشق بر موسی ید بیضا نمود

راز پنهانست یکتائی حق

عقل بود امابرین واقف نبود

در عیان عشق پنهان گشت کل

عشق سوی سرّ صاحب راز ماند

تا درین ره بشنوی بانگ درای

نه بد و نه نیک نه خاص ونه عام

گشت پیدا ظاهرش بود و نبود

عقل او را رهنما آمد درین

تا بخود در ره نتافت او ره نیافت

گرچه سر تا پای صورت خاک بود

تا عدو پیدا شود بر قسم قسم

بعد از آن رو در بهشت و حور کرد

تاج بر فرق خدا دانی نهاد

پس سوی جانان ورا راهی نمود

عزها کلی بدل کردی بذل

در محبت عین محبوب آمدی

داد ترکیبی مرورا روح راح

ظاهری و باطنی و جسم و جان

پرتوی بی حدّ و غایت گشتهٔ

هر دو را از ذات تو آراستند

هر دو عالم نقطه ذرّات تست

اولین و آخرین را کن تمام

ای مرا نور دل و عین عیان

ای ز نور تو شده ره روشنم

من ز تو میخواهم این منشور تو

زانکه آدم هست خاک درگهت

در دم آدم فکندی دمدمه

عرش و کرسی غرقه انوار تست

آدم مسکین شده گم در صفات

نور پاکت روشنی عالمست

از همه اشیا ترا دریافته

این گره از جسم آدم برگشای

گشته پیوسته سوی درگاه او

انبیا و اولیا و اصفیا

نقطهای صفحه آیات تست

زانکه من نور تمامت آمدم

هر یکی سر فتنهٔ غوغا شوند

جمله از خود دیده بر دید آوریم

گاه مومن گاهشان کافر کنیم

نیک و بدهاشان تمامت بنگریم

حکم کرده در ازل الّا الذی

بگذرانیم از همه از عزّ و ذل

بر تن هر یک بلایی آوریم

شب برم روز آورم روزی دهم

هر که جز این بنگرد عین خطاست

کار عالم را تمامت در نگر

جملگی تقدیر از مالک شدست

چون بمیرد در نیابد هیچ هیچ

جان فدا کردند در سودای عشق

چون بدیدند آن همه بر هیچ بود

تا یقین شان گشت بی شک جان جان

غرق آب زندگانی آمدند

از نشان جسم گشته بینشان

در ره معشوق از جور و جفا

در گمان افتاد از راه یقین

شد درون بحر عشقش ناپدید

غرقه گشته در میان نور نار

یوسفش گم کرده گر گان پیش در

بستدند ازوی بکلی دیو داج

مانده اندر کرم تن زار و نحیف

کرده ارّه برو جودش لخت لخت

کرد خونش بر سر عشّاق را

دایهاش فرعون و ازتابوت مهد

کرده جوشش بر سر عشّاق خون

آوریدند آن سگان در زیر دار

چند دیده خویش را در عین ذل

تا بنزدیک قیامت آمدست

هر وجودی را چه قسمت میرود

بو که از معنی زمانی برخوری

در ره مردان چو ایشان جان فشان

طیلسان از روی معنی برفکن

همرهان رفتند و تو مانده پسی

وین دو بینی تو در یکتا بشود

هر چه گفتم گوش جان ازتو شنید

از دو عالم تا ابد یکتا شده

در دلم پیدا و ازدیده نهان

از تو پیدا گشته یکسر کاف و نون

نه درون رفته نه بیرون آمده

از تمام دیدگان پنهان شده

راحم و رحمان و حی و کردگار

در ازل هم قدر تو دانسته تو

ای شده جویای صنعت آب و خاک

خیمه کرده بی ستون و بی طناب

هم کمال نور تو نشناخته

باد کرده راه پیمایی تمام

در نفسها میزند اوهوی تو

در درون چشمه نالان زار زار

کو میان صد هزاران پرده است

اوفتاده در ره و حیران شده

در دل و پایش فرو رفته بگرد

تا کند درّ وصالت را بگوش

میشود در راه عشقت سرنگون

میکند هر سال از صنعت نثار

از پی حسنت ببازار آمده

عقل اینجا میکند زان پرورش

میکند هر ذرّه تدبیر وصول

ای ز پنهانی شده پیدامرا

از هویدائیت آنجا ره برم

عقل میاندازدم در باز پس

محو گشتم در تو، بردار این دویی

دیده بگشا زانکه او یک بیش نیست

بنده و زندانی جاه توم

ماندهام جان پرخطر بر هیچ هیچ

سوی مقصودم رهی بنمای زود

وارهان جانم ز دست خویشتن

آرزویم میکند در زیر خاک

وارهان جانم ازین خوف و خطر

وز سوی معنی سوی عقبی برم

وز عزازیل لعینم دور کن

از خداوندی به بخشش درگذار

عزّها کلّی بدل گردد بذل

هم ز تو سوی تو آوردم پناه

مر مرا امّید توخواهی بدن

کرده ما پیش چشم ما میار