آن شمع چه شمع است که برنامه و دفتر

وان ابر چه ابرست که بر سوسن و نسرین

وان باز چه بازست که باشد گه پرواز

وان شاخ چه شاخ است که در باغ کفایت

وان تیر چه تیرست که بالای عدو را

وان مار چه مارست که چون معجز موسی

وان مارهٔ زر چیست که مردان جهان را

وان ماهی بر خشک چه چیزست که دریا

گویی که شهابی است مقارن شده با ماه

یا طرفه چراغی است که از نور و دُخانش

یا هست به خوارزم ز تقدیر وکیلی

صدری ز محل زین ملوک همه گیتی

آن خواجه که سعدست و ا امینا است و ظهیرست

بو سعد که تا طلعت او گشت پدیدار

خوب است همه سیرت او درخور صورت

آباد همه ساله بر آن صورت و سیرت

آن روز که ایام ندا کرد که هرگز

پیروزی او دست برآورد و درآورد

با ناوک تدبیرش و با نیزهٔ عزمش

خوارزم شد اکنون چو یکی دفتر کامل

گر زان طرف و نکته یکی نقطه بکاهد

در ملک عجم کار دگر کارگزاران

او کارگزاری است که کارش ز کریمی

چون بنگرد اندر سیرَش مرد خردمند

خلقش به صبا بوی دهد در مه نوروز

وز همت او سایه برافتد به درختان

اندر کنف دولت او خسته نگردد

ور سوی کبوتر نگرد بخت بلندش

ای بار خدایی که همی شکر توگویند

آن شهر عقیم است کزو خاسته ای تو

از روی تو و رای تو اجرام سماوی

خدمتگر نفس تو و نقش قلم توست

گر خسته شد از خنجر رستم دل سهراب

کلک تو گه خشم عدو را بخلد دل

ای کلک تو در قدرت چون خنجر رستم

جودی تو اگر جود توان دید مجسم

زان است که خورشید تغیر نپذیرد

زان است که آفت نرسد قطب سما را

از کلک گهر گستر تو خلق جهان را

مشکورتر از تو به جهان کیست که هستند

از فر تو خوارزم چو فردوس برین است

گر کوثر و فردوس بر این نسیه به عقبی است

اقبال سپهرست در الفاظ تو مدغم

درویش که بیند به شب اقبال تو در خواب

در مجلس تذکیر امامان سخنگوی

خواهند ثنای تو همی بر سر کرسی

بر مادح تو مدح تو چون حرز براهیم

کر کنگرهٔ خُلد همی حور بهشتی

امروز ثناخر تویی از اهل معالی

آنجا که بود جمع معالی و معانی

تا اختر سیار بدین گنبد دوار

در خاور و در باختر اقبال و قبولت

نازنده همی باد به تو دین محمد

فرخ تر و فرخنده تر امروز تو از دی